Teorie zmiany społecznej 02.06-S-TZS
Tematyka wykładów:
1. Natura człowieka? Ujęcie interdyscyplinarne.
3. Podstawowe pojęcia związane ze zmianą oraz rozwojem społecznym.
4. Czynniki zmiany społecznej.
5. Linearne teorie zmiany. Ujęcie historyczne i antropologiczne.
6. Dychotomiczne teorie zmiany.
7. Cykliczne teorie zmiany.
8. Teorie modernizacji i konwergencji. Neomodernizacja. Powrót podmiotu. Wielość nowoczesności. Teorie zależności. Rozwój zrównoważony.
9. Przełom humanistyczny. Ruchy społeczne: postwzrost, dewzrost, ekonomia obwarzanka Kate Raworth.
10. Rewolucje.
11. Świat podzielony. Geopolityka. Surowce. Energia. Bogactwo – ubóstwo. Równość – nierówności. Polaryzacja rzeczywistości.
12. Falowanie równowagi: walka centralnych hierarchii przeciwko zdecentralizowanym sieciom lub odwrotnie.
13. Współczesność - wykładnicze tempo zmian.
14. Klasyczne oraz współczesne wizje społeczeństwa prezentowane w literaturze socjologicznej.
15. Migracje jako katalizator zmian
Problematyka podejmowana podczas ćwiczeń:
1. Człowiek jako podmiot zmiany.
2. Terminologia związana ze zmianą społeczną.
3. Czas społeczny.
4. Społeczne i socjologiczne funkcje przestrzeni.
5. Analiza wybranej utopii społecznej (Platon, Augustyn, Morus, Huxley, Orwell).
6. Koncepcje historiozoficzne. Historiozofia wcielona: narodowy socjalizm/ komunizm.
7. Rewolucje.
8. Wybrane wizje dystopijne.
9. 10. Zmiana reprezentowana przez futurologów klasycznych (Toffler, Fukuyama, Beck, Baudrillard).
11. 12. Koncepcje przyszłych społeczeństw reprezentowane przez współczesnych teoretyków (Przegalińska, Schwab, Hatalska, Azhar)
13. Neuronauka społeczna. Podejście krytyczne.
Rodzaj przedmiotu
obowiązkowe
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Uczestnik posiada wiedzę o terminologii, teoriach umożliwiających analizę jak też interpretację procesów zachodzących we współczesnym świecie. Rozumie złożoność i rosnącą komplikację oraz tempo zmian rzeczywistości.
Rozumie procesy, przyczyny i skutki zmian zachodzących w różnej skali we współczesnym świecie.
Poznanie podłoża i mechanizmów przekształcania się rzeczywistości może służyć pomocą w zrozumieniu kierunków i rodzajów zmian kształtujących miejsce i nowe role pełnione w społeczeństwie przez jednostki, ale też w przybliżeniu określić trendy warunkujące rozwój całego społeczeństwa.
Kryteria oceniania
- zaliczenie kolokwium
- przygotowanie literatury oraz aktywne uczestniczenie w dyskusjach podczas zajęć
Literatura
Sztompka P., Socjologia zmian społecznych, Kraków 2005.
Krzysztofek K., Szczepański M. S., Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych, Katowice 2005.
Alexander J. C., Między postępem a apokalipsą: teoria społeczna i sen o rozumie XX wieku, w: Sztompka P., Kucia M. (red.), Socjologia. Lektury, Kraków 2005
Kowalska A., Wybrane koncepcje badań cywilizacji, The Polish Journal of the Arts and Culture Nr 3 (3/2012), s. 13-54.
Kapuściński R., Szachinszach, Warszawa 2016.
Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 2001.
Baudrillard J., Symulakry i symulacja, Warszawa 2005.
Hatalska N., Wiek paradoksów. Czy technologia nas ocali, Kraków 2021.
Schwab K., Wielka narracja. Dla lepszej przyszłości, Warszawa 2023.
Cacioppo S., Cacioppo J. T., Neuronauka społeczna. Wprowadzenie, Warszawa 2022.
Azhar A., Szybko coraz szybciej. Jak postęp technologiczny zostawia nas w tyle i co możemy z tym zrobić, Warszawa 2023.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: