Wykład monograficzny 2: Język w perspektywie kulturowej 1.S2.FP.16.2
Przedmiot obejmuje zdobycie przez studenta wiedzy na temat badań nad relacją język – człowiek – kultura w ramach lingwistyki antropologiczno-kulturowej. Student zapoznaje się z głównymi kierunkami badawczymi rozpatrującymi powyższą relację, takimi jak lingwistyka kulturowa, lingwistyka antropologiczna, lingwistyka antropologiczno-kulturowa, etnolingwistyka, i potrafi dokonać charakterystyki dorobku dwu głównych ośrodków badawczych wrocławskiego i lubelskiego. Przedmiot umożliwia wypracowanie umiejętności opisu podstawowych pojęć: językowy obraz świata, stereotypy językowe, wartości i wartościowanie w języku, oraz charakterystyki odmian języka w perspektywie kulturowej.
Zakres tematów:
1. Relacja język – człowiek – kultura jako przedmiot badań lingwistycznych.
2. Kierunki badawcze lingwistyka kulturowa, lingwistyka antropologiczna, lingwistyka antropologiczno-kulturowa, etnolingwistyka (ośrodek wrocławski i ośrodek lubelski).
3. Językowy obraz świata (JOS).
4. Stereotypy językowe.
5. Wartościowanie w języku.
6. Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów (EUROJOS).
7. Aspekt kulturowy terytorialnego i społecznego zróżnicowania języka.
Dyscyplina
Kierunek studiów
Literatura uzupełniająca
W cyklu 2022/23-L: Długosz K., Język, religia, kultura, Szczecin 2001.
Karwatowska M., Szpyra-Kozłowska J., Lingwistyka płci. Ona i on w języku polskim, Lublin 2005.
Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, t. 1-5, Lublin 2016-2019 (wybrane zagadnienia).
W zwierciadle języka i kultury, red. J. Adamowski, S. Niebrzegowska, Lublin 1999.
| Ogólnie: Długosz K., Język, religia, kultura, Szczecin 2001.
Karwatowska M., Szpyra-Kozłowska J., Lingwistyka płci. Ona i on w języku polskim, Lublin 2005.
Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, t. 1-5, Lublin 2016-2019 (wybrane zagadnienia).
W zwierciadle języka i kultury, red. J. Adamowski, S. Niebrzegowska, Lublin 1999. |
Poziom studiów
Profil kształcenia
Rodzaj przedmiotu
W cyklu 2022/23-L: obowiązkowe | Ogólnie: monograficzne |
Semestr, w którym realizowany jest przedmiot
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza - Student:
1. Zna i wyjaśnia podstawowe pojęcia lingwistyki kulturowej, takie jak JOS, stereotyp, wartościowanie (K_W03, P6S_WG).
2. Wymienia i charakteryzuje kierunki badawcze zajmujące się językiem w ujęciu kulturowym (K_W04, P6S_WG).
3. Wyjaśnia relację język – człowiek – kultura w perspektywie lingwistycznej (K_W05, P6S_WK).
Umiejętności – Student:
4. Definiuje podstawowe pojęcia lingwistyki kulturowej, takie jak JOS, stereotyp i wartościowanie (K_U02, P6S_UW).
5. Rozpoznaje fakty językowe z różnych odmian języka i analizuje je w ujęciu kulturowym (K_U01, P6S_UW).
6. Potrafi dokonać charakterystyki dorobku polskiej lingwistyki kulturowej (K_U08, P6S_UK).
Kompetencje społeczne – Student:
7. Potrafi deszyfrować mechanizmy kształtowania się stereotypów negatywnych i jest otwarty na przeciwdziałania im we współczesnym świecie (K_K03, P6S_KR).
8. Przejawia postawę pogłębionej tolerancji i szacunku wobec innych języków i tradycji kulturowych (K_K02, P6S_KR).
Kryteria oceniania
Wykład konwersatoryjny z prezentacją multimedialną
A. Formy zaliczenia (weryfikacja efektów uczenia się)
Kolokwium zaliczeniowe (efekty 1-6)
B. Podstawowe kryteria ustalenia oceny
Ustalenie oceny końcowej na podstawie kolokwium zaliczeniowego (100%)
Literatura
A.1. wykorzystywana podczas zajęć
Anusiewicz J., Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki, Wrocław 1995.
Bartmiński J., Etnolingwistyka, lingwistyka kulturowa, lingwistyka antropologiczna, [w:] Język a Kultura, t. 20, Wrocław 2008, s. 15–33.
Chlebda W., W poszukiwaniu językowo-kulturowego obrazu świata Słowian, [w:] Etnolingwistyka a leksykografia. Tom poświęcony Jerzemu Bartmińskiemu, red. W. Chlebda, Opole 2010, s. 7–20.
Czachur W., Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa. Pytania badawcze, zadania i perspektywy, [w:] Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa. Antologia, red. Tenże, Warszawa 2017, s. 7–38.
A.2. studiowana samodzielnie przez studenta
Język a kultura, t. 2: Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, pod red. J. Puzyniny i J. Bartmińskiego, Wrocław 1991.
Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin 1990.
Język polski w europejskiej przestrzeni kulturowo-językowej, red. S. Gajda, Opole 2008.
Puzynina J., Słowo, wartość, kultura, Warszawa 1997.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: