Biochemia z elementami chemii 11.LEK.D6.1.04
Wykłady:
W1. Woda w organizmie człowieka, przestrzenie wodne, prawa rządzące równowagą wodno-elektrolitową i kwasowo-zasadową
W2. Aminokwasy – struktura, podział, właściwości. Wiązanie peptydowe. Klasyfikacja peptydów. Budowa I, II, III i IV rzędowa białek
W3. Węglowodany – budowa, podział. Podział kwasów tłuszczowych – nazewnictwo. Lipidy złoŜone w organizmie człowieka
Seminaria:
S1. Termodynamika chemiczna. Przepływ energii. Kinetyka reakcji. Katalizatory
S2. Klasyfikacja związków organicznych. Nazewnictwo grup funkcyjnych. Reakcje charakterystyczne grup funkcyjnych.
S3. Utlenianie i redukcja, podstawy elektrochemii
Tematyczne zajęcia warsztatowe połączone z opracowywaniem prezentacji przez studentów: Nagroda Nobla z medycyny
Ćwiczenia:
C1. Ćwiczenie wprowadzające. Prelekcja: Regulamin BHP pracowni chemicznej.
Część praktyczna: Sprzęt laboratoryjny – nazewnictwo, zasady obsługi.
C2. Prelekcja z prezentacją multimedialną: Stężenie roztworów. Sposoby wyrażania, przeliczanie jednostek.
Część praktyczna: Obliczenia chemiczne
C3. Prelekcja z prezentacją multimedialną: Wiązania chemiczne i budowa cząsteczek.
Część praktyczna: Reakcje grup funkcyjnych cz. I – związki nienasycone, alkohole, fenole
C4. Prelekcja z prezentacją multimedialną: Podstawowe reakcje chemiczne w roztworach wodnych.
Część praktyczna: Analiza kationów i anionów
C5. Prelekcja z prezentacją multimedialną: Obliczenia pH roztworów elektrolitów. Bufory.
Część praktyczna: Miareczkowanie, przygotowanie roztworów mianowanych, posługiwanie się pH-metrem
C6. Prelekcja z prezentacją multimedialną: Absorpcjometria – zasada metody, zastosowanie.
Część praktyczna: Sporządzanie krzywej wzorcowej, spektrofotometryczne oznaczanie białek w UV
C7. Prelekcja z prezentacją multimedialną: Chromatografia – zasada metody, techniki i odmiany, zastosowanie
Część praktyczna: Chromatografia cienkowarstwowa aminokwasów
C8. Prelekcja z prezentacją multimedialną: Elektroforeza – zasada metody, techniki i odmiany, zastosowanie. Ultrawirowanie
Część praktyczna: Rozdział białek metodą chromatografii jonowymiennej na DEAE-celulozie
C9. Prelekcja z prezentacją multimedialną: Rozpuszczalność, wysalanie i denaturacja białek.
Część praktyczna: Reakcje charakterystyczne aminokwasów
C10. Prelekcja z prezentacją multimedialną: Refraktometria i polarymetria – zasady metod, zastosowanie
Część praktyczna: Reakcje grup funkcyjnych cz. II – aldehydy i ketony. Identyfikacja cukrów
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023/24-Z: | W cyklu 2022/23-Z: | W cyklu 2023/24-L: |
Efekty kształcenia
Kierunkowe efekty kształcenia:
Wiedza:
B.W2. opisuje równowagę kwasowo-zasadową oraz mechanizm działania buforów i ich znaczenie w homeostazie ustrojowej
B.W3. zna i rozumie pojęcia: rozpuszczalność, ciśnienie osmotyczne, izotonia, roztwory koloidalne i równowaga Gibbsa-Donnana
B.W4. zna podstawowe reakcje związków nieorganicznych i organicznych w roztworach wodnych
B.W10. zna budowę prostych związków organicznych wchodzących w skład makrocząsteczek obecnych w komórkach, macierzy zewnątrzkomórkowej i płynach ustrojowych
B.W11. opisuje budowę lipidów i polisacharydów oraz ich funkcję w strukturach komórkowych i pozakomórkowych
B.W12. charakteryzuje struktury I, II, III, IV rzędowe białek; zna modyfikacje potranslacyjne białka i ich znaczenie
B.W13. zna funkcje nukleotydów w komórce, struktury I i II rzędową DNA i RNA oraz strukturę chromatyny
B.W14. zna funkcje replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, transkrypcji i translacji oraz degradacji DNA, RNA i białek; zna koncepcje regulacji ekspresji genów
B.W15. opisuje podstawowe szlaki kataboliczne
i anaboliczne, sposoby ich regulacji oraz wpływ czynników genetycznych i środowiskowych
B.W16. zna profile metaboliczne podstawowych narządów i układów
B.W17. zna pojęcia: potencjał oksydacyjny organizmu i stres oksydacyjny
B.W18. zna enzymy biorące udział w trawieniu, mechanizm wytwarzania kwasu solnego w żołądku, rolę żółci, przebieg wchłaniania produktów trawienia oraz zaburzenia z nimi związane
B.W22. zna procesy takie jak: cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu
B.W23. zna w podstawowym zakresie problematykę komórek macierzystych i ich zastosowanie w medycynie
Umiejętności:
B.U3. oblicza stężenie molowe i procentowe związków oraz stężenia substancji w roztworach izoosmotycznych, jedno- i wieloskładnikowych
B.U4. oblicza rozpuszczalność związków nieorganicznych, określa chemiczne podłoże rozpuszczalności związków organicznych lub jej braku oraz praktyczne znaczenie dla dietetyki i terapii
B.U5. określa pH roztworu i wpływ zmian pH na związki nieorganiczne i organiczne
B.U6. przewiduje kierunek procesów biochemicznych w zależności od stanu energetycznego komórek
B.U9. posługuje się podstawowymi technikami laboratoryjnymi, takimi jak: analiza jakościowa, miareczkowanie, kolorymetria, pehametria,
chromatografia, elektroforeza białek i kwasów nukleinowych
Kompetencje społeczne:
K.K4. posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się
K.K8. przestrzega praw autorskich i praw podmiotu badań naukowych
Przedmiotowe efekty kształcenia:
EK-1. zna budowę związków organicznych i nieorganicznych kluczowych z punktu widzenia funkcjonowania organizmu
EK-2. umie prawidłowo wykonać podstawowe obliczenia chemiczne
EK-3. potrafi poprawnie i bezpiecznie posługiwać się podstawowymi technikami laboratoryjnymi
EK-4. rozumie znaczenie mechanizmów regulujących metabolizm
EK-5. ma wiedzę w zakresie katabolizmu i anabolizmu organizmu człowieka oraz odrębności narządowych
Kryteria oceniania
Metody weryfikacji efektów kształcenia i kryteria oceny:
Na początku każdego seminarium oraz ćwiczenia laboratoryjnego zostanie przeprowadzony sprawdzian wejściowy z podanych wcześniej zagadnień, których znajomość jest niezbędna dla efektywnego kształcenia.
Sprawdzian wejściowy nie podlega poprawie.
Prezentacja multimedialna przygotowana przez studentów (4 studentów przygotowuje jedną prezentację) w programie MS Office PowerPoint powinna zostać dostarczona asystentowi prowadzącemu seminaria minimum 7 dni przed terminem seminarium, na którym będzie omawiana. Prezentacja uzyskuje ocenę zal/nzal. Dwie najlepsze pod względem merytorycznym prezentacje omawiane są podczas seminarium.
KaŜdy cykl tematyczny zajęć kończy się kolokwium zaliczeniowym w formie pisemnej (test wielokrotnego wyboru, test dopasowania odpowiedzi „luki”, test prawda/fałsz, pytania otwarte).
W semestrze I zostaną przeprowadzone 3 kolokwia. Kolokwium sprawdza efekty kształcenia z wykładów, seminariów oraz części teoretycznej ćwiczeń laboratoryjnych.
Do kolokwium w I terminie przystępują studenci, którzy uzyskali średnią arytmetyczną ze sprawdzianów wejściowych min. 60%, objętych kolokwium. Ocena z kolokwium podlega poprawie.
Do zaliczenia końcowego (zaliczenie na ocenę) semestru I w terminie I przystępują studenci, którzy uzyskali średnią arytmetyczną ze wszystkich kolokwiów min. 60% oraz uzyskali zaliczenie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych na podstawie raportu zawartego w dzienniku laboratoryjnym.
Sposoby i kryteria weryfikacji i oceny uzyskania przez studentów założonych efektów kształcenia:
EK-1 – egzamin pisemny w formie testu,
EK-2 – zaliczenie pisemne, obliczenia chemiczne
EK-3 – obserwacja podczas zajęć, weryfikacja dziennika laboratoryjnego
EK-4 – egzamin pisemny w formie testu
EK-5 – egzamin pisemny w formie testu
Zasady dopuszczenia do zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie końcowe semestru I
Do zaliczenia końcowego (zaliczenie na ocenę) semestru I w terminie I przystępują studenci, którzy uzyskali średnią arytmetyczną ze wszystkich kolokwiów min. 60%, uzyskali zaliczenie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych na podstawie raportu zawartego w dzienniku laboratoryjnym oraz zaliczyli prezentację. Studenci, którzy nie spełniają tego kryterium przystępują do zaliczenia w terminie II po uzyskaniu zaliczenia kolokwiów, z których uzyskali poniżej 60% i/lub zaliczeniu raportów w dzienniku laboratoryjnym i/lub zaliczeniu prezentacji.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie końcowe semestru I
Zaliczenie końcowe składa się z 50 pytań testowych (test wielokrotnego wyboru) punktowanych 0-1 pkt oraz 6 zadań sprawdzających umiejętność wykonywania obliczeń chemicznych punktowanych 0-2 pkt.
Kryteria oceny:
- niedostateczny – ndst (2) – do 59% poprawnych odpowiedzi;
- dostateczny – dst (3) – 60 do 69% poprawnych odpowiedzi;
- dostateczny plus – dst+ (3,5) – 70 do 74% poprawnych odpowiedzi;
- dobry – db (4) – 75% do 84% poprawnych odpowiedzi;
- dobry plus – db+ (4,5) – 85 do 89% poprawnych odpowiedzi;
- bardzo dobry – bdb (5) – 90% poprawnych odpowiedzi.
Literatura
Literatura podstawowa:
1. Kędryna T. “Chemia ogólna z elementami biochemii. Wydawnictwo “Zamiast korepetycji”, Kraków 1998 i wydania następne
2. Steinhilber, D. (red.) Chemia medyczna, MedPharm. 2012
3. Kłyszejko-Stefanowicz L. “Ćwiczenia z biochemii” Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011
4. Persona, A. “Chemia repetytorium tom I i II” Medyk 2012
Literatura uzupełniająca:
1. Darewicz, Małgorzata, Niklewicz, Marta „Chemia organiczna z biochemią : przewodnik do ćwiczeń” Olsztyn : Wydaw. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2003.
2. Gałka-Walczak, Maria, Kędryna, Teresa, Ostrowska, Barbara
„Wybrane zagadnienia z biochemii ogólnej z ćwicze- niami” Kraków: Wydaw. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001.
3. Szczepaniak, W. „Metody instrumentalne w analizie chemicznej” Wydawnictwo Naukowe PWN 2016
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: