Problemy i kwestie społeczne 2.3.04.KRK-01PKS

Pojęcie kwestii społecznej i jej charakterystyczne cechy. Klasyfikacja kwestii społecznych. Źródła kwestii społecznych. Mechanizmy powstawania i identyfikowania kwestii społecznych. Współczesne kwestie społeczne w Polsce. Kampanie społeczne na rzecz rozwiązywania kwestii społecznych. Przykłady dobrych praktyk na rzecz rozwiązywania problemów i kwestii społecznych – przykłady dobrych praktyk. Globalne kwestie społeczne. Kwestia niepełnej sprawności – problemy osób z niepełną sprawnością, bariery społeczne, organizacyjne i architektoniczne. Stereotypy i uprzedzenia. Kwestia starości. „Trzeci wiek”, szanse, możliwości i ograniczenia. Sytuacja społeczna i kondycja psychofizyczna ludzi starych w Polsce. Potrzeby ludzi starzejących się i starych oraz warunki ich zaspokajania w różnych środowiskach społecznych. Wybrane instytucje wsparcia społecznego i pracy socjalnej z ludźmi starymi. Formy aktywizacji osób starych. Strategie wychowania do starości.
Bieda. Przyczyny deprywacji społecznej. Bieda jako zjawisko społeczne oraz przedmiot pracy socjalnej. Sytuacja psychologiczna i społeczna osób ubogich. Problemy rodzin żyjących w sferze ubóstwa. Społeczność lokalna wobec problemu ubóstwa. Bezdomność. Bezdomność jako problem społeczny i przedmiot pracy socjalnej. Sytuacja psychologiczna i społeczna osób bezdomnych. Osoby bezdomne z wyboru. Instytucja świadczące pomoc dla osób bezdomnych i ubogich (schroniska, noclegownie, domy dziennego pobytu, jadłodajne) - zasady korzystania i regulaminy wewnętrzne. Przestrzeganie praw osób ubogich i bezdomnych w pracy socjalnej. Rynek pracy i bezrobocie. Istota pojęcia bezrobocie i jego rodzaje. Bezrobocie jako przedmiot pracy socjalnej. Młodzież na współczesnym rynku pracy – szanse i zagrożenia. Aktywne formy zabiegania bezrobociu. System pomocy bezrobotnym w Polsce. Analiza wybranych programów socjalnych realizowanych w zakładach przemysłowych). Uzależnienia. Alkoholizm i narkomania. Uzależnienia cywilizacyjne (pracoholizm, uzależnienie od internetu, problemy związane z jedzeniem i inne). Formy pracy z osobami uzależnionymi. Do wyboru przez studentów ewent. Dyskryminacja. Przestępczość. Mniejszości narodowe i etniczne. Żebractwo. Włóczęgostwo. Eurosieroctwo i inne.

Kierunek studiów

Praca socjalna

Literatura uzupełniająca

Bauman Z., Płynne czasy. Życie w epoce niepewności, Warszawa 2007. Bauman z., Praca, konsumpcjonizm i nowi ubodzy, Warszawa 2006. Bauman Z., Życie na przemiał, Kraków 2006. Białobrzeska K., Kawula S. (red.), Człowiek w obliczu wykluczenia i marginalizacji społecznej. Wokół zagadnień teoretycznych, Toruń 2006. Frysztacki K., Socjologia problemów społecznych, Warszawa 2009. Hryniewicz J., Polityka wielokulturowości, zjawiska towarzyszące i przesłanki niepowodzenia (w:) Bieńkowska Małgorzata, Sadowski Andrzej (red.): Polityka wielokulturowości a migracje, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, ss. 11-34, Warszawa 2012. Kantowicz E., Koncepcje i praktyka działania społecznego w pracy socjalnej, Olsztyn 2011. Lister R., Bieda, Warszawa 2007. Nóżka M., Włóczęgostwo. Zjawisko społeczne i interwencja socjalna, Kraków 2006. Pilch T., Lepalczyk I. (red.), Pedagogika społeczna, Warszawa 1995. Tarkowska E., Warzywoda-Kruszyńska W., Wódz K. (red.), Biedni o sobie i swoim życiu, Katowice 2003. Teksty źródłowe. Czasopisma polskie i obcojęzyczne oraz bazy danych dostępne online dla studentów kierunku Praca socjalna. www.fao.org www.pah.org.pl/uchodźcy www.unhcr.pl www.unic.onz.org.pl www.unstats.un.org www.who.dk

Poziom studiów

Studia pierwszego stopnia - licencjackie

Profil kształcenia

Ogólnoakademicki

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe
obowiązkowe

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot

Założenia

C1. Student potrafi zdefiniować różnicę między pojęciami problemy i kwestie społeczne; student zna podstawowe problemy i kwestie społeczne występujące w Polsce; student po-siada ogólną orientację w globalnych kwestiach społecznych. C2. Student potrafi zidentyfikować kwestie społeczne i zaproponować mechanizmy i instrumenty przeciwdziałania, łagodzenia i rozwiązywania ich; student zna podstawowe dane statystyczne dotyczące skali występowania poszczególnych kwestii społecznych. C3. Student potrafi zaplanować, zorganizować i ocenić swoje działania; ma umiejętność skutecznego komunikowania się w różnych sytuacjach. C4. Student posiada umiejętność efektywnego współdziałania w zespole; potrafi podejść twórczo do rozwiązywania problemów; sprawnie posługuje się technologią informacyjną.. C5. Student posiada kompetencje społeczne i obywatelskie, inicjatywność i przedsiębiorczość, informatyczne oraz świadomości i ekspresji kulturalnej.

Koordynatorzy przedmiotu

Iwona Dąbrowska-Jabłońska
Sławomir Kania

Efekty kształcenia

Wiedza
K_W03 - Posiada wiedzę o kluczowych problemach i kwestiach społecznych w perspektywie interdyscyplinarnej.
W_19 Posiada wiedzę na temat metod, technik form rozwiązywania problemów i kwestii społecznych w wymiarze lokalnym i regionalnym. Posiada ogólną wiedzę o elementach strukturalnych procesów zachodzących w toku działania społecznego.
Umiejętności
K_U01 - Potrafi prawidłowo analizować, interpretować i wyjaśniać zjawiska społeczne (polityczne, prawne, kulturowe, ekonomiczne), problemy i kwestie społeczne oraz wzajemne relacje między nimi w polu stanowiącym przedmiot zainteresowania pracy socjalnej.
K_U16 - Potrafi przygotować i poprowadzić różnorodne formy wystąpień ustnych w zakresie problematyki działania społecznego, odwołując się do wiedzy i informacji pochodzącej z różnych źródeł.
Kompetencje społeczne
K_K04 - W działaniu społecznym właściwie określa priorytety służące osiąganiu wysokiej jego skuteczności i planowej realizacji określanych przez siebie lub innych zadań.
K_K10 - W działaniu społecznym wyraża gotowość do poszukiwania twórczych i odważnych rozwiązań. Jest ambitny i przekonany o tym, że praca socjalna może być istotnym element rozwoju społeczności, jeżeli uprawiana jest w sposób pozbawiony rutyny, innowacyjny i kreatywny.

Kryteria oceniania

Odpowiedzi ustne
Kolokwia
Udział w dyskusji
Aktywność na zajęciach
Obecność na zajęciach

Literatura

Auleytner, K. Głabicka, Polskie kwestie socjalne na przełomie wieków, Warszawa 2001.
Frysztacki K., Korzeniowski M., Wokół sposobów życia, kwestii społecznych i wzorów ich rozwiązywania. Opolskie studia socjologiczne, Opole 2005.
Marynowicz-Hetka E., Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, tom I i II, Warszawa 2006.
Pawlas-Czyż S. (red.), Praca socjalna wobec współczesnych problemów społecznych, Toruń 2007.
Wódz K., Pawlas-Czyż S., Praca socjalna wobec nowych obszarów wykluczenia społeczne-go, Modele teoretyczne, potrzeby praktyki, Toruń 2008.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2.3.04.KRK-01PKS w USOSweb