Dzieciństwo w kryzysie 2.3.07.D3.05-PODK

Wykład:
Wprowadzenie do problematyki dzieciństwa. Dzieciństwo jako kategoria społeczno-pedagogiczna. Dzieciństwo i jego zagrożenia. Kryzys w rodzinie – pojęcie, typologia, źródła i diagnoza. Dzieciństwo na tle wybranych sytuacji kryzysowych w rodzinie. Pomoc i wsparcie dzieci w rodzinach w sytuacji kryzysu. Praca z dzieckiem w rodzinie zagrożonej. Przemoc względem dziecka. Pedofilia wewnątrz i zewnątrzrodzinna. Eurosieroctwo. Dzieci ulicy. Tożsamość dziecka w rodzinie zastępczej-zarys problemu. Zjawisko alkoholizmu w rodzinie a funkcjonowanie w nich dzieci. Edukacja dzieci w rodzinach wielodzietnych. Dzieci w rodzinach dotknię-tych ubóstwem.
Ćwiczenia:
Dzieciństwo w kryzysie w skali globalnej. Dziecko w obliczu choroby i niepełnosprawności. Samotne rodzicielstwo o dobrostan psychofizyczny dziecka. Bezrobocie rodziców a funkcjonowanie dziecka. Śmierć rodzica a rozwój dziecka. Przykłady wybranych form pracy z dzieckiem i rodziną w sytuacji kryzysowej.

Kierunek studiów

Pedagogika

Literatura uzupełniająca

1. M. Jamrożek, Rodzina zastępcza jako forma opieki nad dzieckiem, (w:) Praca socjalna-wielość perspektyw. Rodzina-multikulturowość-edukacja, (red.) J. Brągiel, P. Sikora, Wyd. UO, Opole 2004, s. 45-58; 2. M. Joachimowska, Tożsamość dziecka w rodzinnej opiece zastępczej, (w:) Praca socjalna-wielość perspektyw. Rodzina-multikulturowość-edukacja, (red.) J. Brągiel, P. Sikora, Wyd. UO, Opole 2004, s. 75-81. 3. T. Sołtysiak, Picie alkoholu przez rodziców zagrożeniem dla rozwoju dziecka, „Wychowanie na Co Dzień”, nr 10-11, 2000, s. 41-43; M. Fudali, Zajęcia socjoterapeutyczne dla dzieci z rodzin alkoholowych a ich funkcjonowanie w relacjach z dorosłymi, „Wychowanie Opieka Terapia”, nr 2, 2003, s. 21-26.

Nakład pracy studenta

Wykład – 15 godzin Ćwiczenia / konwersatorium / seminarium – 15 godzin Pozostałe godz. kontaktu studenta z prowadzącym (KGP) – 2 godzin Studiowanie literatury i materiałów źródłowych – 3 godzin Przygotowanie pracy pisemnej - 3 godziny Przygotowanie do ćwiczeń – 10 godzin Przygotowanie projektu /prezentacji – 2 godzin Razem - 50 godzin

Poziom studiów

Studia licencjackie, stacjonarne

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot

Piąty

Tryb prowadzenia

Realizowany w sali

Wymagania

Przed rozpoczęciem nauki przedmiotu student powinien posiadać elementarną wiedzę z zakresu historii myśli pedagogicznej, pedagogiki ogólnej, komunikacji społecznej oraz pedagogiki rodziny.

Założenia

Zdobycie wiedzy z zakresu typologii rodzin w kryzysie, źródeł kryzysu we współczesnych rodzinach i sposobach jego diagnozowania. Rozumienie konkretnych sytuacji kryzysowych, w których znalazła się rodzina. Prawidłowe stosowanie różnych strategii pomocy i wsparcia rodzin w sytuacji kryzysu.

Koordynatorzy przedmiotu

Przemysław Kaniok

Efekty kształcenia

W zakresie wiedzy student:
– zna elementarną terminologię używaną w pedagogice opiekuńczej i terapeutycznej oraz dostrzega i rozumie ich źródła oraz zastosowania w obrębie pokrewnych dyscyplin naukowych (pedagogika społeczna, pedagogika specjalna, pedagogika rodziny itp.);
– zna wybrane koncepcje człowieka: biologiczne, filozoficzne, psychologiczne i społeczne stanowiące teoretyczne podstawy działalności pedagogicznej: opiekuńczej, wychowawczej i terapeutycznej;
– ma podstawową wiedzę na temat rozwoju człowieka w cyklu życia zarówno w aspekcie biologicznym, jak i psychologicznym oraz społecznym (ma wiedzę o rozwoju prawidłowym i jego zaburzeniach);
W06 – ma podstawową wiedzę o rodzajach więzi społecznych i o rządzących nimi prawidłowościach, zwłaszcza w zakresie relacji opiekuńczych i wychowawczych;
– ma podstawową, uporządkowaną wiedzę o różnych środowiskach opiekuńczo-wychowawczych (naturalnych i zastępczych) oraz ich specyfice i procesach w nich zachodzących;
– ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji; celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu różnych placówek opiekuńczo- wychowawczych, terapeutycznych, kulturalnych i pomocowych;

W zakresie umiejętności student:
– potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych; funkcjonowania człowieka w różnych sytuacjach życiowych, analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności pedagogicznej;
– potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów opiekuńczych, wychowawczych, rehabilitacyjnych i – potrafi w sposób logiczny, precyzyjny i spójny wypowiadać się w mowie i na piśmie, na tematy dotyczące wybranych zagadnień pedagogicznych i społecznych; z wykorzystaniem różnych ujęć teoretycznych, korzystając zarówno z dorobku pedagogiki, jak i innych dyscyplin;
– potrafi stymulować, inspirować i animować prace nad rozwojem uczestników procesów pedagogicznych oraz wspierać ich samodzielność w zdobywaniu wiedzy i pokonywaniu życiowych trudności , a także inspirować do działań na rzecz uczenia się przez całe życie;

W zakresie kompetencji społecznych:
– dostrzega i formułuje problemy moralne i dylematy etyczne związane z własną i cudzą pracą, poszukuje optymalnych rozwiązań, postępuje zgodnie z zasadami etyki;
– odpowiedzialnie wspiera rozwój podopiecznego zgodnie z jego potrzebami i sytuacją życiową, podejmując w środowisku lokalnym działania na rzecz inkluzji społecznej;

Kryteria oceniania

Odpowiedzi ustne - 25 %
Udział w dyskusji - 25%
Aktywność na zajęciach - 25%
Kontaktowe godziny projektowe - 25%

Literatura

1. B. Matyjas, Dzieciństwo w kryzysie. Etiologia zjawiska, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2008.
2. S. Kawula, Dziecko w rodzinie ryzyka – zagrożenia socjalne, (w:) Pedagogika społeczna, Wydanie II. (red.) S. Kawula, A. Janke, J. Brągiel, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2004, s. 325-342.
3. J. Brągiel, Zagadnienie przemocy wobec dziecka, (w:) Pedagogika społeczna, Wydanie II. (red.) S. Kawula, A. Janke, J. Brągiel, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2004, s. 295-310.
4. K. Sobczyńska, Pedofilia, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, nr 2, 2009, s. 21-27.
5. E. Zawisza Masłyk, Wokół pojęcia „eurosieroctwo, „Opieka Wychowanie Terapia”, nr 3-4, 2008, s. 40-42.
6. K. Marzec-Holka, Dzieci ulicy w obszarze zadań pracy socjalnej, (w:) Praca socjalna wobec rzeczywistych i potencjalnych zagrożeń człowieka, (red.) J. Brągiel, P. Sikora, Wyd. UO, Opole 2005, s. 41-53.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2.3.07.D3.05-PODK w USOSweb