Formy i metody pracy opiekuńczo-wychowawczej 2.3.46.D2.02-POWFM
Treści merytoryczne wykładów obejmują ogólną charakterystykę metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej oraz ukazanie jej źródeł treściowych, twierdzeń i dyrektyw. Omówione są związki metodyki z innymi dyscyplinami naukowymi, a także jej funkcje i zadania. Celem jest także poznanie klasyfikacji form opieki nad dzieckiem (rodziny oraz środowisk zastępczych rodzinnych i instytucjonalnych) oraz omówienie form i metod pracy opiekuńczo-wychowawczej. Prezentowane są metodyki szczegółowe pracy opiekuńczo-wychowawczej w wybranych placówkach, w tym w: szkole i świetlicy szkolnej, domu dziecka, bursach i internatach, ognisku wychowawczym, świetlicach terapeutycznych w aspekcie organizacji działalności placówki, a także planowania pracy opiekuńczo-wychowawczej i realizacji ich zadań opiekuńczych i wychowawczych w analizowanych środowiskach.
Treści merytoryczne realizowane w ramach ćwiczeń dotyczą między innymi szczegółowej analizy obszarów zainteresowań i funkcji metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej, w tym: rodziny oraz form jej uzupełniania i wspomagania, a głównie zastępczych form opieki nad dzieckiem: rodzinnych (rodzin adopcyjnych i zastępczych, rodzinnych domów dziecka, wiosek dziecięcych) i instytucjonalnych (takich jak: dom dziecka, pogotowie opiekuńcze, świetlice terapeutyczne, internat i bursa, ośrodek szkolno-wychowawczy). Przedstawione zostaną główne współczesne tendencje w opiece nad dzieckiem. Określone zostaną cele i organizacja pracy opiekuńczo-wychowawczej w środowisku lokalnym. Zostaną scharakteryzowane zadania, formy i metody pracy opiekuńczo-wychowawczej. Na tym tle zostanie ukazany również proces planowania pracy opiekuńczo-wychowawczej. W szczególny sposób omawiany jest i przygotowywany warsztat pracy opiekuna-wychowawcy.
Kierunek studiów
Poziom studiów
Rodzaj przedmiotu
Semestr, w którym realizowany jest przedmiot
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W1 ma uporządkowaną wiedzę o celach, organizacji i funkcjonowaniu instytucji edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych, pomocowych i terapeutycznych, w zakresie wybranych metodycznych podstaw pracy opiekuńczej, wychowawczej, oraz o wykonywaniu typowych zadań, normach, procedurach stosowanych w działalności pedagogicznej
W2 ma podstawową i uporządkowaną wiedzę o różnych środowiskach wychowawczych (wychowania naturalnego i zastępczego, w tym instytucjonalnego), ich specyfice i procesach w nich zachodzących
U1 ma rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, potrafi używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób precyzyjny i spójny przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki, jak i z odbiorcami spoza grona specjalistów
U2 potrafi generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów pedagogicznych i prognozować przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki planowanych działań w określonych obszarach działalności opiekuńczo-wychowawczej; potrafi ocenić przydatność typowych metod, procedur i dobrych praktyk do realizacji zadań związanych z różnymi sferami działalności opiekuńczej, wychowawczej, rehabilitacyjnej i terapeutycznej
K1 ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia
K2 jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i osobistych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w podejmowaniu indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej; angażuje się we współpracę z instytucjami działającymi na rzecz opieki i wychowania oraz wsparcia społecznego
Kryteria oceniania
wykład: wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, wykład z prezentacją multimedialną
ćwiczenia: analiza tekstów, dyskusja (wielokrotna, panelowa), „burza mózgów”, metoda projektu
zaliczenie ćwiczeń na ocenę na podstawie: frekwencji, aktywności na zajęciach, zaliczenia zadań indywidualnych i grupowych
zaliczenie z wykładów – egzamin pisemny
Literatura
1.Górnicka B., Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej – wybrane zagadnienia. Podręcznik akademicki, Opole 2015.
2.Matyjas B., Stojecka-Zuber R., (red.), Opieka i wychowanie w rodzinie, szkole i środowisku, Kielce 2007.
3.Brągiel J., Badora S., (red.), Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, Opole 2006.
4.Węgierski Z., Opieka nad dzieckiem osieroconym: teoria i praktyka, Toruń 2006.
5.Kamińska U., Zarys metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej w rodzinnych i instytucjonalnych formach wychowania, Katowice 2005.
6.Marzec D., Opieka nad dzieckiem w dobie przemian społecznych, Częstochowa 2004.
7.Racław-Markowska M., Legat S., (red.), Opieka zastępcza nad dzieckiem i młodzieżą - od form instytucjonalnych do rodzinnych, Warszawa 2004.
8.Wojciechowska-Charlak B., Środowiska opiekuńczo-wychowawcze, Kielce 2002.
9.Czasopisma w tym m.in.: „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, „Pedagogika Społeczna”.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: