Diagnoza psychologiczna w orzecznictwie sądowym 2.5-DIAGSAD
Cele przedmiotu:
- w zakresie wiedzy – dostarczenie wiedzy z obszaru psychologii sądowej oraz z zakresu opiniowania psychologicznego, roli biegłego psychologa
- w zakresie umiejętności – zaplanowania i przeprowadzenia diagnozy oraz sporządzenia opinii psychologicznej w kontekście postępowania sądowego
- w zakresie kompetencji -uświadomienie znaczenia profesjonalizmu, refleksji na tematy etyczne i przestrzegania zasad etyki zawodowej (cechy refleksyjnego praktyka)
Treści programowe:
Charakterystyka instytucji izolacyjnych
Fenomen podkultury więziennej
Tworzeniem profili psychologicznych sprawców przestępstw kryminalnych
Geneza zachowań dewiacyjnych – czynniki rodzinne i środowiskowe
Analiza indywidualnego przypadku
Psycholog w roli biegłego sądowego – wymagania, kwalifikacje, obowiązki i specyfika pracy
Metody badań w opiniowaniu sądowym
Diagnoza psychologiczno-pedagogiczna w sprawach nieletnich
Diagnoza psychologiczno-pedagogiczna w sprawach rodzinnych, opiekuńczych i rozwodowych
Psychologia zeznań świadków i wyjaśnień podejrzanych/oskarżonych - diagnoza, narzędzia
Literatura uzupełniająca
Efekty kształcenia
Wiedza:
Student, który zaliczył przedmiot:
- zna terminologię używaną w opiniowaniu i diagnozie psychologicznej – w ekspertyzie sądowej;
- ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę na ten temat;
- Zna podstawy specyfiki przedmiotowych i metodologicznych zasad przygotowania opinii sądowej -psychologicznej z uwzględnieniem etapów w cyklu życia opiniowanego (zna główne modele diagnostyczne, strategie i metody badań);
- Rozumie i poddaje analizie procesy psychologiczne. Posiada wiedzę na temat zasad i norm etycznych oraz etyki zawodowej.
- Rozumie opiniotwórczą rolę ekspertyzy psychologicznej i jej wpływ na rzeczywistość społeczna opiniowanego.
Umiejętności:
- Umie sformułować hipotezy i zaplanować psychologiczne badanie: w sprawach rodzinnych, opiekuńczych i nieletnich,
- Posiada umiejętność wyszukiwania i interpretowania informacji na temat zjawisk psychologicznych, w tym diagnozy w zakresie zachowania, osobowości, motywacji opiniowanych oraz ich wyjaśnień
Kompetencje społeczne:
- ma świadomość poziomu swoich kompetencji diagnostycznych oraz ograniczeń w tym zakresie. Rozumie konieczność ustawicznego doskonalenia umiejętności jak i pogłębiania wiedzy;
- posiada świadomość specyfiki kontaktu z drugim człowiekiem i jest wrażliwy na znaczenie relacji interpersonalnej w kontakcie psychologicznym;
- odznacza się dojrzałością i w sposób profesjonalny przestrzega zasad etyki zawodowej oraz wyraża taką postawę w środowisku specjalistów i pośrednio modeluje to podejście wśród innych.
Kryteria oceniania
Sposób zaleczenia: zaliczenie z oceną
Formy zaliczenia:
1. test wiedzy
2. indywidualne opracowanie scenariusza szkolenia lub warsztatu
Podstawowe kryteria
Warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach oraz uzyskanie co najmniej minimum punktów z każdego z poniższych kryteriów:
• Opracowanie opinii psychologicznej w kontekście postępowania sądowego 5 – 20 pkt
• Test wiedzy – 10 – 20 pkt.
Literatura
A.1. wykorzystywana podczas zajęć
Czerederecka A. (2016). Standardy opiniowania psychologicznego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. Kraków: Instytut Ekspertyz Sądowych
Czerederecka A. (2019). Rodzina w sytuacji około rozwodowej. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer
Stanik J.M. (1990). Opiniodawcze i mediacyjne funkcjonowanie psychologa w sprawach rozwodowych i opiekuńczych. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Dzienniki Ustaw dotyczące omawianej problematyki
A.2. studiowana samodzielnie przez studenta
Stanik J.M. (1997). Wybrane obszary praktyki biegłego sądowego psychologa. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Paprzycki L. K. (2009). Opiniowanie psychiatryczne i psychologiczne w procesie karnym. Kraków: Instytut Ekspertyz Sądowych
Vrij A. (2009). Wykrywanie kłamstw i oszukiwania. Psychologia kłamania i konsekwencje dla praktyki zawodowej. Kraków: Wydawnictwo UJ.
B. Literatura uzupełniająca
Ackerman M.J. (2005). Podstawy psychologii sądowej. Gdańsk: GWP
Ciosek M. (2001). Psychologia sądowa i penitencjarna. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze PWN.
Memon A., Vrij A., Bull R. (2003). Prawo i psychologia. Gdańsk: GWP.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: