Filozofie orientalne 5.6.0.1.01
W trzydziestogodzinnym wykładzie omawia się następujące zagadnienia:
I. Wprowadzenie ogólne:
1. Pojęcie Orientu;
2. Pojęcie filozofii;
3. Filozofie orientalne (wybór);
4. Literatura.
II. Filozofia chrześcijańskiego Wschodu w okresie patrystycznym:
1. Stosunek Ojców Kościoła do filozofii;
2. Orygenes i orygenizm;
3. Ojcowie kapadoccy;
4. Pseudo-Dionizy Areopagita;
5. Maksym Wyznawca;
6. Jan Damasceński.
III. Filozofia bizantyjska:
1. Humanizm bizantyjski;
2. Focjusz I Wielki;
3. Michał Psellos;
4. Grzegorz Palamas.
IV. Filozofia armeńska:
1. Patrystyka armeńska;
2. Szkoła hellenofilska;
3. Szkoła w Tatew.
V. Filozofia gruzińska:
1. Szkoła kolchidzka i syryjska;
2. Jan Petrici;
3. Arsen z Ikalto.
VI. Filozofia rosyjskiego renesansu filozoficzno-religijnego:
1. Pojęcie rosyjskiego renesansu;
2. Władimir Sołowjow;
3. Paweł Florenski;
4. Sergiusz Bułgakow;
5. Nikołaj Bierdiajew.
W cyklu 2023/24-Z:
W trzydziestogodzinnym wykładzie omawia się następujące zagadnienia: I. Wprowadzenie ogólne: II. Filozofia chrześcijańskiego Wschodu w okresie patrystycznym: III. Filozofia bizantyjska: IV. Filozofia armeńska: V. Filozofia gruzińska: VI. Filozofia rosyjskiego renesansu filozoficzno-religijnego: |
Dyscyplina
Kierunek studiów
Literatura uzupełniająca
W cyklu 2023/24-Z: LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:
Altaner B., Stuiber A., Patrologia. Życie, pisma i nauka Ojców Kościoła, tłum. P. Pachciarek, Warszawa 1990.
Chadwick H., Historia rozłamu Kościoła wschodniego i zachodniego. Od czasów apostolskich do Soboru Florenckiego, tłum. P. Sajdek, Kraków 2009.
Copleston F., Historia filozofii, t. II: Od Augustyna do Szkota, tł. S. Zalewski, War-sza¬wa 2000, s. 219–248.
Kelly J.N.D., Początki doktryny chrześcijańskiej, tłum.J. Mrukówna, Warszawa 1988.
Mazurek S., Filantrop czyli nieprzyjaciel i inne szkice o rosyjskim renesansie religijno-filozoficznym, Warszawa 2004.
Mazurek S., Utopia i łaska. Idea rewolucji moralnej w rosyjskiej filozofii religijnej, Warszawa 2006.
Morrisson C. i in. (red.), Świat Bizancjum, t. I–III, tłum. A. Graboń, Kraków 2007–2013.
Palusińska A., Filozofia bizantyjska, w: Przewodnik po filozofii średniowiecznej. Od św. Augustyna do Joachima z Fiore, red. A. Kijewska, Kraków 2012, s. 79–96.
Said E.W., Orientalizm, tłum. M. Wyrwas-Wiśniewska, Poznań 2005.
Viglas K., Zarys historyczny filozofii bizantyjskiej i jej podstawowe zagadnienia, tłum. S. Tokariew, S. Lemańczyk, „Peitho – Examina Antiqua” 1 (2010), s. 121–144 (dostępny na stronie: http://peitho.amu.edu.pl/volume1/Viglas.pdf).
| Ogólnie: LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:
Altaner B., Stuiber A., Patrologia. Życie, pisma i nauka Ojców Kościoła, tłum. P. Pachciarek, Warszawa 1990.
Chadwick H., Historia rozłamu Kościoła wschodniego i zachodniego. Od czasów apostolskich do Soboru Florenckiego, tłum. P. Sajdek, Kraków 2009.
Copleston F., Historia filozofii, t. II: Od Augustyna do Szkota, tł. S. Zalewski, War-sza¬wa 2000, s. 219–248.
Kelly J.N.D., Początki doktryny chrześcijańskiej, tłum.J. Mrukówna, Warszawa 1988.
Mazurek S., Filantrop czyli nieprzyjaciel i inne szkice o rosyjskim renesansie religijno-filozoficznym, Warszawa 2004.
Mazurek S., Utopia i łaska. Idea rewolucji moralnej w rosyjskiej filozofii religijnej, Warszawa 2006.
Morrisson C. i in. (red.), Świat Bizancjum, t. I–III, tłum. A. Graboń, Kraków 2007–2013.
Palusińska A., Filozofia bizantyjska, w: Przewodnik po filozofii średniowiecznej. Od św. Augustyna do Joachima z Fiore, red. A. Kijewska, Kraków 2012, s. 79–96.
Said E.W., Orientalizm, tłum. M. Wyrwas-Wiśniewska, Poznań 2005.
Viglas K., Zarys historyczny filozofii bizantyjskiej i jej podstawowe zagadnienia, tłum. S. Tokariew, S. Lemańczyk, „Peitho – Examina Antiqua” 1 (2010), s. 121–144 (dostępny na stronie: http://peitho.amu.edu.pl/volume1/Viglas.pdf).
| W cyklu 2022/23-Z: Klasyczna joga indyjska, oprac. i tł. L. Cyboran, Warszawa 1986.
Klejnowski-Różycki D., Uwarunkowania filozofii i religijności chińskiej, Opole 2012.
Kudelska M. (red.), Filozofia Wchodu. Wybór tekstów, Kraków 2002.
Mazurek S., Filantrop czyli nieprzyjaciel i inne szkice o rosyjskim renesansie religijno-filozoficznym, Warszawa 2004.
Mazurek S., Rosyjski renesans religijno-filozoficzny. Próba syntezy, Warszaw 2008.
Mazurek S. Utopia i łaska. Idea rewolucji moralnej w rosyjskiej filozofii religijnej, Warszawa 2006.
Meyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, tł. J. Prokopiuk. Warszawa 1984.
Radhakrishnann S. Filozofia indyjska, t. I-II, tł. Z. Wrzeszcz, Warszawa 1958.
Tokarz F., Z filozofii indyjskiej. Kwestia wybrane, Lublin 1990.
|
Nakład pracy studenta
Poziom studiów
Profil kształcenia
Rodzaj przedmiotu
Semestr, w którym realizowany jest przedmiot
Tryb prowadzenia
Wymagania
Założenia
W cyklu 2023/24-Z: Wykład ma charakter elementarny. Nie zakłada się u studenta znajomości historii filozofii ani doktryn religijnych. Poszczególne filozofie orientalne (patrystyczna, bizantyjska, armeńska, gruzińska, rosyjska) mają zarówno cechy wspólne, jak i oryginalny charakter. W wykładzie zostaną ukazane najistotniejsze cechy poszczególnych filozofii oraz omówieni klasyczni dla danej filozofii autorzy. Ze względu na kierunek studiów (orientalistyka chrześcijańska) tematyka wykłady będzie skupiona na orientalnych filozofiach chrześcijańskich. | Ogólnie: Wykład ma charakter elementarny. Nie zakłada się u studenta znajomości historii filozofii ani doktryn religijnych. Poszczególne filozofie orientalne (patrystyczna, bizantyjska, armeńska, gruzińska, rosyjska) mają zarówno cechy wspólne, jak i oryginalny charakter. W wykładzie zostaną ukazane najistotniejsze cechy poszczególnych filozofii oraz omówieni klasyczni dla danej filozofii autorzy. Ze względu na kierunek studiów (orientalistyka chrześcijańska) tematyka wykłady będzie skupiona na orientalnych filozofiach chrześcijańskich. | W cyklu 2022/23-Z: Wykład ma charakter elementarny. Nie zakłada się u studenta znajomości historii filozofii ani doktryn religijnych. Poszczególne filozofie orientalne (bizantyjska, żydowska, arabska, dalekowschodnia) mają odmienny charakter. W wykładzie zostaną ukazane najistotniejsze cechy poszczególnych filozofii oraz omówieni klasyczni dla danej filozofii autorzy. |
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty uczenia się:
- Słuchacz zna elementarną terminologię używaną w orientalistyce chrześcijańskiej i teologii oraz rozumie jej źródła oraz zastosowania w obrębie pokrewnych dyscyplin naukowych (OCL_W01; P6S_WG);
- ma elementarną wiedzę o miejscu teologii i kultury w systemie nauk oraz o jej przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi (OCL_W02; P6S_WG);
- zna najważniejsze tradycyjne i współczesne nurty i systemy kulturowe, rozumie ich historyczne uwarunkowania (OCL_W11; P6S_WK).
- Student potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu orientalistyki chrześcijańskiej oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów religijnych, kulturalnych i politycznych Orientu (OCL_U02; P6S_UW);
- potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania przestrzeni kultury i sztuki oraz projektowania strategii działań praktycznych w odniesieniu do różnych kontekstów działalności kulturalnej i religijnej OCL_U03; P6S_UW);
- potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania, interpretowania oraz projektowania strategii działań międzykulturowej integracji chrześcijan oraz wyznawców innych religii Wschodu; potrafi generować rozwiązania konkretnych zadań w ramach kultury i antropologii chrześcijańskiej oraz prognozować przebieg ich rozwiązywania i przewidywać skutki planowanych działań (OCL_U10;P6S_UU).
- Słuchacz ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia (UCL_K01; P6S_KK);
- docenia znaczenie nauk dotyczących kultury i sztuki dla utrzymania i rozwoju prawidłowych kontaktów w ramach cywilizacji chrześcijańskiego Wschodu i odnosi zdobytą wiedzę do projektowania działań zawodowych (UCL_K02; P6S_KO);
- jest przygotowany do aktywnego uczestnictwa w grupach (np. organizacjach, instytucjach kultury, mediach, redakcjach, w administracji publicznej) oraz zdolny do porozumiewania się z osobami będącymi i niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie (UCL_K06; P6S_KO).
Kryteria oceniania
Przewidziany jest egzamin pisemny z treści wykładu i zadanych lektur (wymagane jest udzielenie odpowiedzi na co najmniej 50% pytań).
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy
Literatura
LITERATURA:
Fiedorowicz M., Teologia Ojców Kościoła. Podstawy wczesnochrześcijańskiej refleksji nad wiarą, tłum. W. Szymona, Kraków 2009.
Krzemień W., Filozofia w cieniu prawosławia. Rosyjscy myśliciele religijni przełomu XIX i XX wieku, Warszawa 1979.
Kuksewicz Z., Zarys filozofii średniowiecznej. Filozofia bizantyjska, krajów zakaukaskich, słowiańska, arabska i żydowska, Warszawa 1982.
Łosski M., Historia filozofii rosyjskiej, tłum. H. Paprocki, Kęty 2000.
Mazurek S., Rosyjski renesans religijno-filozoficzny. Próba syntezy, Warszawa 2008.
Meyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, tł. J. Prokopiuk. Warszawa 1984.
Tatakis B., Filozofia bizantyńska, tłum. S. Tokariew, Kraków 2012.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: