Filozofia przyrody 5.FAK.065

I. Obraz świata i światopogląd:
1. Pojęcie obrazu świata:
a. naukowy obraz świata,
b. religijny obraz świata.
2. Modele relacji między naukowym a religijnym obrazem świata.
3. Miejsce obrazu świata w strukturze światopoglądu.

II. Elementy filozofii kosmologii:
1. Zagadnienie początku świata (kosmologia, filozofia, teologia)
2. Problem "fine tuning" (preceyzyjnego dostrojenia)
3. Zasada antropiczna i jej interpretacje.

III. ELementy filozofii biologii:
1. Próby opisu fenomenu życia.
2. Koncepcje pochodzenia życia.
3. Teoria ewolucji i jej interpretacje.
4. Ewolucjonizm chrześcijański.

Dyscyplina

filozofia

Kierunek studiów

Teologia, Orientalistyka chrześcijańska, Turystyka i kultura śródziemnomorska

Literatura uzupełniająca

Barbour I., Mity, modele, paradygmaty, tł. M. Krośniak, Kraków 2016. Chopra D., Mlodinow L., Wojna światopoglądów, tł. B. Sałbut, Gliwice 2013. Heller M., Bóg i geometria. Gdy przestrzeń była Bogiem, Kraków 2015. Heller M., Filozofia kosmologii, Kraków 2013. Heller M., Nowa fizyka i nowa teologia, Kraków 2016. Heller M., Budzik S., Wszołek S. (red.), Obrazy świata w teologii i w naukach przyrodniczych, Tarnów 1996. Heller M., Pabjan T., Stworzenie i początek Wszechświata. Teologia – filozofia – kosmologia, Kraków 2013. Pabjan T., Anatomia konfliktu. Między nowym ateizmem a teologią nauki, Kraków 2016. Pedersen O., Dwie Księgi. Z dziejów relacji między nauką a teologią, tł. W. Skoczny, M. Furman, Kraków 2016.

Nakład pracy studenta

Nakład pracy studenta (w godzinach): (A) godziny kontaktowe: udział w zajęciach: 30 godzin / 0,6 ECTS; konsultacje: 15 godzin / 0,4 ECTS (B) praca własna studenta: (1) przygotowanie do zaliczenia - 30 godzin / 0,5 ECTS; (2) studiowanie literatury i realizacja zadań - 30 godzin / 0,5 ECTS.

Poziom studiów

Jednolite studia magisterskie

Profil kształcenia

Profil ogólnoakademicki

Rodzaj przedmiotu

W cyklu 2022/23-L:

fakultatywne

Ogólnie:

fakultatywne
fakultatywne

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot

Semestr drugi (letni)

Tryb prowadzenia

Realizowany w sali

Wymagania

Wymagania: - brak wymagań wstępnych (dla studentów teologii i innych kierunków); - udział w zajęciach konwersatoryjnych; - realizacja zlecanych zadań.

Założenia

"Przedmiot prezentuje główne zagadnienia filozoficzne dotyczące własności i natury świata materialnego w kontekście osiągnięć nauk przyrodniczych. Uzyskany w ten sposób filozoficzno-przyrodniczy obraz świata stanowi podstawę dla dalszego studium nad jego naturą w perspektywie ustaleń teologicznych i pozwala na zharmonizowanie go z właściwie interpretowanym przekazem biblijnym w ramach teologii stworzenia i teologii objawienia. Strukturę części zajęć wyznaczają trzy główne obszary tematyczne: (1) przyrodoznawstwo; (2) filozofia przyrodoznawstwa; (3) filozofia przyrody" (na podstawie programu nauczania studiów teologicznych z 2021 r.).

Koordynatorzy przedmiotu

Kazimierz Wolsza

Efekty kształcenia

1. Wiedza ("Student wie i rozumie"):
- Student ma podstawową o specyfice przedmiotowej i metodologicznej filozofii, którą jest w stanie rozwijać i stosować w działalności profesjonalnej: TMA_W02; P7S_WG;
- Zna terminologię nauk filozoficznych (oraz przyrodniczych i teologicznych) i jej korzenie grecko-łacińskie: TMA_W03; P7S_WG;
- Ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę z zakresu filozofii przyrody: TMA_W09; P7S_Wg.

2. Umiejętności ("Student potrafi"):
- Student posiada podstawowe umiejętności badawcze w zakresie dyscyplin pomocniczych teologii: TMA_U03; P7S_UW;
- Posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań: TMA_U09; P7S_UK;
- Potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać zjawiska społeczne oraz wzajemne relacje między zjawiskami społecznymi: TMA_U12; P7S_UW;

3. Kompetencje społeczne ("Student jest gotów do..."):
- Student ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów: TMA_K05; P7S_KO;
- Identyfikuje i rozstrzyga dylematy, zwłaszcza doktrynalne i etyczno-moralne, związane z życiem indywidualnym i społecznym: TMA_K06; P7S_KK; P7S_KO;
- Interesuje się dokonaniami, ośrodkami i szkołami badawczymi w zakresie filozofii, teologii oraz nauk przyrodniczych: TMA_K08; P7S_KR.

Kryteria oceniania

A. Formy zaliczenia (weryfikacja efektów uczenia się):
(1) Zadania cząstkowe (W2, U1, U2, K1, K3);
(2) Zalieczenie końcowy (W1, W2, W3, U3, K2)

Materiał obowiązujący do zaliczenia obejmuje:
- treść konwersatoriów,
- zawartość przekazywanych materiałów,
- znajomość zadanych lektur.

Pytania egzaminacyjne sprawdzają wiedzą oraz umiejętność dynamicznego operowania nią w rozwiązywaniu problemów i dylematów. Skala ocen:
16 p. = bardzo dobry (5),
15 p. = dobry plus (4,5)
13-14 p. = dobry (4,0)
11-12 p. = dostateczny plus (3,5)
9-10 p. = dostateczny (3,0)
poniżej 9 p. = niedostateczny (2)

B. Podstawowe kryteria ustalenia oceny:
Ustalenie końcowej oceny na podstawie ocen cząstkowych (30%) i egzaminu (70%).

Praktyki zawodowe

Z przedmiotem nie są związane praktyki zawodowe.

Literatura

- G. Bugajak i in., Tajemnice natury. Zarys filozofii przyrody, Warszawa 2009.
- Filozofia przyrody, red. S. Janeczek i in., Lublin 2013.
- M. Heller, Filozofia kosmologii, Kraków 2017.
- M. Heller, T. Pabjan, Elementy filozofii przyrody, Kraków 2014.
- M. Rządeczka, Problematyka metafizyczna we współczesnych naukach biologicznych, Kraków 2018.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 5.FAK.065 w USOSweb