Chemia leków 2 7-S5-6-03
Forma zajęć wykład
W01 Leki układu obwodowego - sympatykolityki
W02 Leki układu krążenia 1
W03 Leki układu krążenia 2
W04 Leki układu krążenia 3
W05 Leki układu krążenia 4
W06 Leki o działaniu przeciwhistaminowym
W07 Leki działające na drobnoustroje chorobotwórcze 1
W08 Leki działające na drobnoustroje chorobotwórcze 2
W09 Leki działające na drobnoustroje chorobotwórcze 3
W10 Środki dezynfekujące i odkażające
W11 Leki stosowane w chemioterapii chorób nowotworowych 1
W12 Leki stosowane w chemioterapii chorób nowotworowych 2
W13 Leki o działaniu przeciwgruźliczym i przeciwtrądowym
W14 Leki o działaniu przeciwwirusowym i przeciwgrzybiczym
W15 Wykład uzupełniający
Forma zajęć seminarium
K01 Leki stosowane w chorobach układu oddechowego
K02 Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego 1
K03 Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego 2
K04 Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego 3
K05 Leki wpływające na układ immunologiczny
Forma zajęć ćwiczenia Semestr V
L01 Analiza ilościowa substancji leczniczych z grupy leków obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego, przeciwhistaminowych, zwiotczających mięsnie gładkie o działaniu bezpośrednim, przeciwbólowych, przeciwgorączkowych metodami klasycznymi i instrumentalnymi
Semestr VI
L02 Analiza ilościowa substancji leczniczych z grupy leków moczopędnych, hipoglikemicznych, wykrztuśnych, stosowanych w schorzeniach przewodu pokarmowego, przeciwinfekcyjnych, antynowotworowych oraz środków suplementacji mineralno-witaminowej metodami klasycznymi i instrumentalnymi
L03 Badanie czystości substancji leczniczych metodami farmakopealnymi
L04 Badanie tożsamości dwóch substancji leczniczych
L05 Analiza jakościowa i ilościowa leku złożonego
Kierunek studiów
Poziom studiów
Profil kształcenia
Rodzaj przedmiotu
Semestr, w którym realizowany jest przedmiot
Tryb prowadzenia
Realizowany zdalnie
Wymagania
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/23-L: | W cyklu 2023/24-L: | W cyklu 2024/25-L: |
Efekty kształcenia
Wiedza
EKW1 zna chemiczne i biochemiczne mechanizmy działania leków z uwzględnieniem biotransformacji i aktywnych metabolitów C.W2
EKW2 zna właściwości fizykochemiczne substancji leczniczych wpływające na aktywność biologiczną leków C.W3
EKW3 dokonuje podziału substancji leczniczych według klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej (ATC) lub w układzie farmakologicznym, z uwzględnieniem nomenklatury międzynarodowej oraz nazw synonimowych C.W1
EKW4 zna leki znakowane izotopami i związki znakowane izotopami stosowane w diagnostyce i terapii chorób, metody ich otrzymywania i właściwości C.W4, C.W.7
EKW5 zna metody klasyczne i instrumentalne stosowane w ocenie jakości substancji do celów farmaceutycznych oraz w analizie ilościowej w produktach leczniczych C.W6
EKW6 rozumie znaczenie leku syntetycznego w systemie opieki zdrowotnej w Polsce i na świecie; rozumie znaczenie konieczności oceny jego jakości pod względem czystości i bezpieczeństwa stosowania oraz zgodności z normami krajowymi i międzynarodowymi C.W7, C.W24
EKW7 zna podstawowe kategorie leków oraz problematykę ochrony patentowej C.W14; zna znaczenie badań biodostępności i biorównoważności leków odtwórczych w kontekście bezpieczeństwa i skuteczności ich stosowania C.W8
EKW8 zna metody poszukiwania nowych substancji leczniczych; zna zagadnienia dotyczące nowych technik projektowania struktur potencjalnych substancji leczniczych oraz przewidywania aktywności biologicznej związków C.W9
EKW9 zna metody otrzymywania i rozdziału związków optycznie czynnych C.W12
EKW10 zna, rozumie i potrafi wykorzystać problematykę polimorfizmu C.W12
Umiejętności
EKU1 wyjaśnia zależność między budową chemiczną a działaniem leków; w oparciu o znajomość właściwości fizyko-chemicznych i struktury przestrzennej leków, posiada umiejętność wyjaśniania wpływu tych cech na aktywność biologiczną C.U1, C.U3
EKU2 wyjaśnia zastosowanie radiofarmaceutyków w lecznictwie C.U2
EKU3 przeprowadza kontrolę jakości substancji do celów farmaceutycznych oraz leków zgodnie z wymaganiami farmakopealnymi C.U5; proponuje odpowiednią metodę analityczną do określonego celu i przeprowadza walidację metody analitycznej B.U6
EKU4 przeprowadza analizę substancji leczniczej metodami farmakopealnymi oraz dokonuje jej izolacji z produktu leczniczego stosując odpowiednią metody C.U6, C.U10
EKU5 interpretuje wyniki uzyskane w zakresie oceny jakości substancji do celów farmaceutycznych oraz potwierdza zgodność uzyskanych wyników z obowiązującymi normami farmakopealnymi C.U7
EKU6 stosuje techniki komputerowe do interpretacji wyników analizy i zebrania informacji o leku C.U34
EKU7 wyszukuje w piśmiennictwie informacje naukowe, dokonuje ich wyboru i oceny oraz wykorzystuje je w celach praktycznych C.U34
Kompetencje społeczne (postawy)
EKK1 Posiada nawyk korzystania z technologii informacyjnych do wyszukiwania i selekcjonowania informacji B.K1 EKK2 Wyciąga i formułuje wnioski z własnych pomiarów i obserwacji B.K2
EKK3 Posiada umiejętność pracy w zespole B.K3
Kryteria oceniania
Ocena formująca
OF1 Kolokwia ćwiczeniowe – odpowiedź ustna / test OF2 Wykonanie ćwiczenia praktycznego
OF3 Sprawozdanie z ćwiczenia laboratoryjnego OF4 Aktywność na zajęciach
Ocena podsumowująca OP1 Średnia ważona ocen OP2 Egzamin
Forma i warunki zaliczenia
Egzamin końcowy z oceną.
Warunkiem dopuszczenia do końcowego egzaminu z chemii leków jest:
Uzyskanie zaliczenia z wykładów konwersatoryjnych – obecność na minimum 75% wykładów.
Uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń laboratoryjnych – wymaga wykonania wszystkich przewidzianych programem zadań analitycznych, opracowania ich wyników i przygotowania odpowiednich sprawozdań. Zajęcia zaczynają się krótkim sprawdzeniem przygotowania do zajęć.
Uzyskanie zaliczenia z zajęć seminaryjnych – łączne zaliczenie 2 elementów składowych
1 element – wymaga uzyskania minimum 20 punktów na 28 możliwych, będących sumą punktów uzyskanych z aktywnego udziału oraz w dyskusjach w trakcie seminarium oraz
2 element – uzyskania zaliczenia z wszystkich 4 kolokwiów cząstkowych
Ad.1. Aktywny udział będzie polegać na przygotowaniu prezentacji związanej z wybraną grupą leków. Każda prezentacja powinna zawierać:
- omówienie przedmiotu prezentacji 1pkt.
- zwarte omówienie objawów klinicznych, laboratoryjnych i zaburzeń fizjologicznych, połączonych wspólną historią anatomiczną, biochemiczną lub patologiczną, które są charakterystyczne dla omawianej jednostki chorobowej 1pkt.
- omówienie mechanizmów działania, zastosowania i wartości terapeutycznej stosowanych leków 2pkt.
- omówienie budowy chemicznej 2pkt.
- charakterystykę zależności pomiędzy strukturą a aktywnością farmakologiczną 2pkt.
- omówienie właściwości fizykochemicznych 1pkt.
- omówienie biotransformacji 2pkt.
- działania niepożądane 1pkt.
- główne kierunki dalszego rozwoju 1pkt.
- podsumowanie i wnioski 1pkt.
Prezentacja powinna być starannie przygotowana z wykorzystaniem rysunków poglądowych, wykresów, schematów i tabel a także z zachowaniem odpowiedniej estetyki i z uwzględnie-niem praw autorskich – w każdym przypadku konieczne jest wskazanie źródła. Powinna obejmować ok. 20 slajdów i trwać około 15-20 min.
Terminy wykonania oraz przedstawienia prezentacji są określane zgodnie z harmonogramem przedstawionym na pierwszych lub kolejnych zajęciach seminaryjnych. Za każdą prezentację można uzyskać maksymalnie 14 punktów.
Aktywne uczestnictwo w dyskusji będzie oceniane na 0,25 punktów na każdych zajęciach.
Uzyskanie zaliczenia z wszystkich 4 kolokwiów cząstkowych
Kolokwium ma formę pisemną (test), bądź ustną (III termin). Pytania wielokrotnej odpowiedzi MRQ (więcej niż jedna odpowiedź możliwa) mają wagę 2 punktów; pytania wielokrotnego wyboru MCQ – jedna odpowiedź prawidłowa – 1 punkt. Przewidywanych jest 20 pytań testowych – 10 MRQ i 10 MCQ z tematyki wykładów.
Do zaliczenia każdego kolokwium, każdorazowo wymagane jest uzyskanie >60% punktów na 30 możliwych (18 punktów). Jednakże, do końcowej oceny, brany będzie punktowy wynik z pierwszego terminu.
Kolokwium poprawkowe (II termin) odbywa się u Prowadzącego Ćwiczenia/Laboratoria w najbliższym możliwym terminie zajęć (!), a kolokwium poprawkowe III u Prowadzącego Wykłady/Seminaria w terminie ustalonym indywidualnie.
Podczas kolokwium zabrania się korzystania z jakichkolwiek pomocy naukowych oraz urządzeń elektronicznych umożliwiających porozumiewanie się z innymi osobami na odległość (np. telefon komórkowy). Zachowanie Studenta uzasadniające posiadanie pomocy lub urządzeń o których mowa powyżej, albo stwierdzenie takich urządzeń będzie skutkowało automatycznym uzyskaniem oceny niedostatecznej z kolokwium.
Materiały zaliczeniowe tj. karta odpowiedzi i egzemplarz testu są własnością Katedry Farmacji i Chemii Ekologicznej, toteż zabrania się zabierania ich przez Studentów.
Ocena końcowa w rozliczeniu semestralnym: maksymalna liczba punktów wynosi 60 punktów (2 kolokwia cząstkowe) plus 14 punktów (zajęcia seminaryjne), łącznie 74 punkty i będzie zastosowana następująca skala ocen:
<44 punkty: niedostateczny (2) <60%
~ 44,1 – 53 punktów: dostateczny (3) 60,5 – 71,5%
~ 53,1 – 57,5 punktów: dostateczny plus (3,5) 72 – 77,5%
~ 57,6 – 65,5 punktów: dobry (4) 78 – 88,5%
~ 65,6 – 70,0 punktów: dobry plus (4+) 89 – 94,5%
>70,1 punktów: bardzo dobry (5) >95%
Ocena końcowa w rozliczeniu rocznym: maksymalna liczba punktów wynosi 120 punktów (4 kolokwia cząstkowe) plus 28 punktów (zajęcia seminaryjne), łącznie 148 punktów i będzie zastosowana następująca skala ocen:
<89 punkty: niedostateczny (2) <60%
~ 89,5 – 106 punktów: dostateczny (3) 60,5 – 71,5%
~ 106,1 – 114,5 punktów: dostateczny plus (3,5) 72 – 77,5%
~ 114,6 – 131,0 punktów: dobry (4) 78 – 88,5%
~ 131,1 – 140,0 punktów: dobry plus (4+) 89 – 94,5%
>140,1 punktów: bardzo dobry (5) >95%
Egzamin praktyczny
Do egzaminu praktycznego z chemii leków może przystąpić student, który uzyskał zaliczenie z ćwiczeń laboratoryjnych.
Egzamin praktyczny obejmuje identyfikację jakościową jednego leku, jednej substancji leczniczej, ocenę czystości preparatów oraz badanie zawartości substancji czynnych w jednym preparacie metodami analizy klasycznej lub instrumentalnej. Maksymalna liczba punktów to 30.
Skala ocen:
<18 punkty: niedostateczny (2) <60%
~ 18 – 21,5 punktów: dostateczny (3) 60,5 – 71,5%
~ 22 – 23 punktów: dostateczny plus (3,5) 72 – 77,5%
~ 23,5 – 26,5 punktów: dobry (4) 78 – 88,5%
~ 27 – 28 punktów: dobry plus (4+) 89 – 94,5%
>28,5 punktów: bardzo dobry (5) >95%
Egzamin pisemny
Egzamin pisemny z przedmiotu jest w formie testu składającego się z 60 pytań: 30 MRQ oraz 30 MCQ.
Skala ocen:
<54 punkty: niedostateczny (2) <60%
~ 54,1 – 64,5 punktów: dostateczny (3) 60,5 – 71,5%
~ 64,6 – 70,0 punktów: dostateczny plus (3,5) 72 – 77,5%
~ 70,1 – 80,0 punktów: dobry (4) 78 – 88,5%
~ 80,1 – 85,0 punktów: dobry plus (4+) 89 – 94,5%
>85 punktów: bardzo dobry (5) >95%
Ocena końcowa z przedmiotu jest średnią ważoną obliczaną wg następującego algorytmu:
ocena końcowa = ocena z egzaminu z pisemnego x 0,7 + ocena z egzaminu praktycznego x 0,3
>4,85 – bardzo dobry
4,40 – 4,70 – dobry plus
4,00 – 4,35 – dobry
3,65 – 3,95 – dostateczny plus
3,00 – 3,60 – dostateczny
Literatura
Literatura obowiązkowa
1. M. Pawłowski: Cemia leków; Wydanie I. – Warszawa, 2020
2. A.Zejc , M. Gorczyca: Chemia leków ; PZWL, W-wa, 2002, 2008
3. M. Zając , E. Pawełczyk, A. Jelińska A.: Chemia leków; WNAM Poznań, 2006
4. G.Patrick: Chemia leków – krótkie wykłady; PWN, W-wa 2009
5. R. Korbut: Farmakologia wyd. II uaktualnione i rozszerzone, PZWL W-wa 2017
6. E. Mutschler: FARMAKOLOGIA I TOKSYKOLOGIA MUTSCHLERA IV WYD.; MedPharm 2015.
7. Farmakopea Polska VI, VIII, X
8. European Pharmacopoeia 2005 – 2011
Literatura uzupełniająca
1. D. Steinhilber, M. Schubert-Zsilavecz, H.J.Roth: Chemia Medyczna, MedPharm, Wrocław 2012 (Redakcja naukowa wydania polskiego: A.Jelińska, J.Pałka, M.Zając)
2. M. Gajewski i współautorzy: Ilościowa analiza środków leczniczych; Warszawa 2002
3. M. Zając, A. Jelińska: Ocena jakości substancji i produktów Leczniczych; UM, Poznań 2010
4. W. Kostowski, P.Kulikowski: Farmakologia; PZWL 2010
5. R. Kocjan: Chemia analityczna - Tom 1 i 2; PZWL Warszawa 2023
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: