Prawo pomocy społecznej 9.6-A-II-PMS
Celem zajęć jest wyposażenie studentów w podstawy teoretyczne i pojęciowe wiedzy o prawie pomocy społecznej oraz analiza polskiego systemu prawnego w tym zakre-sie, w szczególności:
1) zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami, pojęciami i instytucjami prawa tworzącymi systemem prawny pomocy społecznej w Polsce.
2) wyposażenie studentów w wiedzę dotyczącą: podstawowych problemów prawa pomocy społecznej: kwestii zadań i funkcjonowania organów pomocy społecznej, rodzajów świadczeń (pieniężnych i niepieniężnych) i przesłanek ich uzyskania, za-gadnień prawa ubezpieczeniowego, problematyki niezdolności do pracy, świadczeń przysługujących z tego tytułu, orzekania o stopniu niepełnosprawności, renty socjal-nej, kwestii ubezwłasnowolnienia oraz problematyki opieki i kurateli.
3) ukazanie charakterystycznych dla tej gałęzi prawa instytucji oraz procedur postę-powania przed organami przyznającymi świadczenia
4) zdobycie przez studenta umiejętności posługiwania się tekstem prawnym, po-prawnej interpretacji przepisów prawa oraz zastosowania uzyskanej wiedzy przy rozwiązywaniu zadanych problemów praktycznych.
Treści prezentowane podczas wykładu i ćwiczeń dotyczą systemu prawnego pomocy społecznej w ujęciu szerokim, interdyscyplinarnym, tj. z uwzględnieniem również innych regulacji prawnych, pozostających jednak w bezpośrednim związku z zadaniami ustawowymi określonymi w ustawie z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej. Problematyka prawa pomocy społecznej omawiana jest w kontekście bieżącej sytuacji ekonomicznej Polaków (na podstawie danych statystycznych), a także standardów międzynarodowych i krajowych w zakresie ochrony praw wynikających m.in. z praw II generacji. Szczegółowo omówiony jest zakres przedmiotowy i podmiotowy ustawy o pomocy społecznej oraz zagadnienia proceduralne z tym związane, istota i zasady udzielania pomocy społecznej, geneza pomocy społecznej, cele, zasady, zadania pomocy społecznej, pojęcie wyuczonej bezradności w kontekście ustawy o pomocy społecznej, ogólna charakterystyka pomocy społecznej, modele pomocy społecznej, status prawny pracownika socjalnego, przesłanki nabycia prawa do świadczeń, rodzaje świadczeń.
Szczególna uwaga poświęcona jest zagadnieniu funkcjonowania i odpłatności z pobyt w Domu pomocy społecznej. Problematyka pomocy społecznej powiązana zostaje z wybranymi zagadnieniami wynikającymi z innych aktów ustawowych, regulujących problematykę m.in. świadczeń rodzinnych, pomocy państwa w wychowaniu dzieci, funduszu alimentacyjnego, dodatków mieszkaniowych, pomoc osobom uzależnionym od alkoholu, oraz pomocy osobom z zaburzeniami psychicznymi. Omówione zostają również ogólne założenia ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, ustawy o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy
Szczegółowy wykaz zagadnień:
1. Sytuacja ekonomiczna Polaków, ubóstwo, wykluczenie społeczne, wskaźniki warunkujące konieczność udzielenia przez państwo wsparcia osobom potrzebującym
2. Standardy międzynarodowej i krajowej ochrony praw człowieka w zakresie zapewnienia odpowiedniej opieki i ochrony ze strony państwa, również w obszarze zapewnienia odpowiednich warunków do życia.
3. Konstytucyjne uregulowania odnoszące się do ochrony rodzinny, wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych, ochrony praw dziecka itp.
4. Ewolucja i charakterystyka pomocy społecznej w ujęciu historycznym
5. Istota i zasady udzielania pomocy społecznej, Geneza pomocy społecznej, cele, zasady, zadania pomocy społecznej, pojęcie wyuczonej bezradności w kontekście ustawy o pomocy społecznej, ogólna charakterystyka pomocy społecznej, modele pomocy społecznej, status prawny pracownika socjalnego
6. Przesłanki nabycia prawa do świadczeń
7. Rodzaje świadczeń, postępowanie w sprawie przyznania świadczeń
8. Zasady funkcjonowania Domów pomocy społecznej oraz Zakładów opiekuńczo-Leczniczych
9. Pozostałe regulacje prawne istotne z perspektyw świadczeń z pomocy społecznej - świadczenia rodzinne, pomoc państwa w wychowaniu dzieci, fundusz alimentacyjny, dodatki mieszkaniowe
10. Ogólne założenia ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
11. Ogólne założenia ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
12. Pomoc osobom uzależnionym od alkoholu
13. Pomoc osobom z zaburzeniami psychicznymi
14. Ogólne założenia ustawy o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
K_W05 Ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę o normach regulujących zagadnienia związane z pozycją prawną obywateli oraz pracowników administracji publicznej ich postaw i uwarunkowań funkcjonalnych.
K_W06 Zna w sposób pogłębiony wpływ norm na funkcjonowanie społeczeństwa, organów publicznych i instytucji , ich wzajemne relacje i współzależności.
Umiejętności:
K_U02 Posiada umiejętność rozbudowanego, samodzielnego zdobywania, wykorzystywania oraz pogłębiania wiedzy z zakresu administracji publicznej oraz powiązanych z nią dziedzin w celu analizowania i interpretowania problemów i zjawisk poruszanych w trakcie toku studiów.
K_U03 Posiada umiejętność złożonego, praktycznego wykorzystywania nabytej wiedzy w celu dokonania pogłębionej analizy motywów, zachowań, działań, formułowania hipotez oraz zapobiegania zjawiskom i zdarzeniom
K_U08 Analizuje proponowane rozwiązania konkretnych problemów i proponuje w tym zakresie odpowiednie rozstrzygnięcia.
Kompetencje społeczne:
K_K04 Prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu.
K_K05 Ma pogłębioną zdolność do dostrzegania i formułowania problemów merytorycznych, etycznych, społecznych związanych z własną i cudzą pracą, poszukiwania optymalnych rozwiązań, zdolność do występowania w imieniu i na rzecz podmiotów publicznych, osób trzecich.
Kryteria oceniania
Ćwiczenia
- student samodzielnie opracowuje i prezentuje podczas zajęć pracę o tematyce z obszaru prawa pomocy społecznej, z uwzględnieniem podstaw prawnych, danych statystycznych, poglądów wyrażanych przez przedstawicieli doktryny prawniczej oraz w orzecznictwie.
- student aktywnie uczestniczy w dyskusji na temat omawianych przez studentów zagadnień
Wykład:
Aktywny udział w zajęciach i dyskusji, pozytywne zaliczenie testu kończącego przedmiot, zgodnie z następującymi kryteriami
Najwyższy Najniższy Ocena
100% 92% bdb (5)
91,99% 84 % db plus (4,5)
83,99% 74% db (4,0)
73,99% 64% dst plus (3,5)
63,99% 50% dst (3,0)
49,99% 0,00 % Nast. (2,0)
Literatura
Literatura podstawowa:
1. I. Sierpowska Prawo pomocy społecznej , Zakamycze Kraków 2006
2. Sierpowska Pomoc społeczna przepisy z wprowadzeniem , Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa 2006
3. Sierpowska, Prawo pomocy społecznej. Komentarz, 2020
Literatura uzupełniająca:
1. MERITUM Pomoc społeczna. Wsparcie socjalne - Renata Babińska-Górecka, Monika Lewandowicz-Machnikowska, Stanisław Nitecki, Anna Nowicka
2. Stanisław Nitecki, Prawo pomocy społecznej w polskim systemie prawnym
I. Sierpowska, Śmierć w ujęciu prawa administracyjnego
3. S. Nitecki, Procedury i tryb przyznawania świadczeń. Pomoc społeczna
4. Komentarz do ustawy o pomocy społecznej, W.Maciejko, P.Zaborniak, LexisNexis 2009
5. Pomoc społeczna w pytaniach i odpowiedziach, M.Chrapek, Ałukasiewicz, K.Sloma, M.Szrajda, 2010
6. W.Muszalski Ubezpieczenie społeczne. Podręcznik akademicki. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2004
7. Praca socjalna - pomoc społeczna wybór i oprac.Jerzy Kwaśniewski, Biblioteka Pracownika Socjalnego "Śląsk" Katowice 1998
8. J.Jończyk Prawo zabezpieczenia społecznego. Ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Bezrobocie i pomoc społeczna. Zakamycze 2003
9. M.Andrzejewski Prawo rodzinne i opiekuńcze Wydawnictwo C.H.Beck Warszawa 2004
10. J.Ignatowicz, M.Nazar Prawo rodzinne Wyd LewisNexis, 2006
11. H.Haak Opieka i kuratela. Komentarz Wyd. Tonik DOM ORGANIZATORA, Toruń 2004
12. Z. Radwański Prawo cywilne - część ogólna C.H.Beck, wiele wydań
13. S. Dąbrowski, J. Pietrzykowski, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz, Warszawa 1997
14. B.Adamiak, J.Borkowski Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz., Wyd.C.H.Beck Warszawa 2006
Akty prawne:
1. Ustawa o pomocy społecznej
2. Ustawa o świadczeniach rodzinnych
3. Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
4. Ustawa o pomocy państwa w wychowaniu dzieci ( tzw. 500 plus)
5. Ustawa o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”
6. Ustawa o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy oraz zmianie Kodeksu cywilnego
7. Ustawa o dodatkach mieszkaniowych
8. Ustawa o emeryturach i rentach
9. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego
10. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
11. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
12. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: