Patologie społeczne i przestępczość nieletnich 9.6.Z-IV-BW-PPN
Zagadnienia wstępne. Wprowadzenie do problematyki przedmiotu, jego zasad zaliczenia oraz omówienie literatury w oparciu, o którą będzie realizowana problematyka przedmiotu.
I. Patologie społeczne.
1. Podstawowe terminy i pojęcia, geneza i rozwój.
2. Poglądy na patologie w skali mikro (w określonym społeczeństwie).
3. Poglądy na patologie w skali makro (zjawiska globalne).
II. Uwarunkowania powodujące różnorodność patologii.
1. Indywidualne cechy ludzi uwikłanych w zachowania patologiczne.
2. Środowiskowe uwarunkowania (zaburzenia psychiczne, przyswajanie negatywnych wzorców występujących w określonej grupie społecznej, wiekowej i zawodowej itp.).
III. Przyczyny i rozmiary zjawisk patologicznych w Polsce.
1. Charakterystyczne dla młodego pokolenia zjawiska patologiczne (przestępczość nieletnich i młodocianych,
alkoholizm, uzależnienie lekowe, toksykomania, samobójstwa i zamachy samobójcze,
prostytucja nieletnich i młodocianych, zachorowalność na choroby weneryczne, ucieczki; z domów rodzinnych, zakładów poprawczych oraz zakładów wychowawczych, nieprzystosowanie społeczne).
2. Społeczno-ekonomiczne przyczyny patologii (dysproporcje w zakresie dochodów; dobrobyt i ubóstwo).
3. Resocjalizacja w środowisku otwartym i rola w nim wychowawcy podwórkowego wśród „dzieci ulicy”.
IV. Samobójstwo definicja jego społeczne determinanty.
1. Autodestrukcyjność pośrednia (myśli samobójcze, przekazy samobójcze, groźby samobójcze, ryzyko samobójstwa).
2. Grupy podwyższonego ryzyka samobójczego.
V. Przestępczość nieletnich.
1. Definicja przestępczości nieletnich.
2. Kryteria: granica wieku, którą określa się, jako nieletnią oraz katalog czynów i zachowań uważanych za przestępstwo w świetle Ustawy z dnia 26 października 1982 roku "O postępowaniu w sprawach nieletnich" regulującej tryb postępowania z nieletnimi, którzy dopuścili się czynu karalnego określonego w Kodeksie Karnym i Kodeksie wykroczeń,
3. Rodzina i jej wpływ na przestępcze postępowanie młodej osoby. Presja ekonomiczna w rodzinie, jako stresor do aspołecznego zachowania młodej osoby. Wpływ rodzeństwa o skłonnościach przestępczych potęgujące ryzyko wejścia w kolizję z prawem.
4. Rodziny zastępcze, rodziny rozbite a przestępczość nieletnich.
5. Wzorzec przemocy i surowość wychowywania a problem tworzenia stabilnych pozbawionych przemocy związków z innymi dorosłym.
6. Rodzaje przestępstw popełnianych najczęściej przez nieletnich. Przewartościowywanie nieletnich sprawców przestępstw; z przestępstw przeciwko mieniu na przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu oraz przestępstwa narkotykowe (dane statystyczne – analiza).
7. Działania zmierzające do ograniczenia rozmiarów patologii społecznej. Profilaktyka w grupie dzieci i młodzieży (szkoła, rodzina, inne podmioty państwowe, samorządowe oraz organizacje pozarządowe).
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Ma usystematyzowaną znajomość zagadnień związanych z problematyką przyczyn, objawów
i rozmiaru zjawisk patologicznych i przestępczości głównie wśród nieletnich. Zna regulacje prawne obowiązujące w wyżej wymienionej dziedzinie. Przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia.
Posiada umiejętność oceny przydatności, wykorzystania metod, procedur w kontekście realizacji zadań w celu eliminacji zjawisk patologicznych i przestępczości wśród nieletnich.
Postrzeganie w sposób właściwy oraz dokonywanie analizy zagrożeń i oceny przyczynowo-skutkowej zjawisk patologicznych i przestępczości wśród nieletnich.Zdolność do dostrzegania i formułowania problemów merytorycznych, etycznych, społecznych związanych z własną i cudza pracą, poszukiwanie optymalnych rozwiązań, zdolność do występowania w imieniu i na rzecz podmiotów publicznych, osób trzecich. Rozumie konieczność współpracy ze społecznościami lokalnymi.
Postrzeganie w sposób właściwy oraz dokonywanie analizy zagrożeń i oceny przyczynowo-skutkowej zjawisk patologicznych i przestępczości wśród nieletnich.
Zdolność do dostrzegania i formułowania problemów merytorycznych, etycznych, społecznych związanych z własną i cudzą pracą, poszukiwanie optymalnych rozwiązań, zdolność do występowania w imieniu i na rzecz podmiotów publicznych, osób trzecich. Rozumie konieczność współpracy ze społecznościami lokalnymi.
Kryteria oceniania
Zaliczenie wykładu:
Zaliczenie bez oceny, "zaliczam" w skrócie ("zal.) lub "nie zaliczam"
w skrócie („n.zal.”)
Kryteria:
Obecność na zajęciach dydaktycznych,
Aktywność na zajęciach dydaktycznych.
Literatura
Literatura podstawowa
1. Clive R. Hollin, D. Browne, Emma J. Palmer. Przestępczość wśród młodzieży. Rozpoznanie zjawiska,
diagnozowanie i profilaktyka. Przeł. E. Jusewicz- Kalter. Gdańsk 2004
2. B. Hołyst, Suicydologia. Lexis Nexis. Warszawa 2012
3. A. Kurzeja, Dzieci ulicy, profilaktyka zagrożeń. Impuls, Kraków 2010
4. A. Nowak, Wybrane zjawiska powodujące zagrożenia społeczne, Kraków 2010
5. I. Pospiszyl, Patologie społeczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008
6. U. Świętochowska. Patologie cywilizacji współczesnej. MADO. Toruń 1999
Literatura uzupełniająca
1. P. Górecki, V. Konarska-Wrzosek, postępowanie w sprawach nieletnich. Komentarz, warszawa 2015
2. I. Pospiszyl, M. Konopczyński. Resocjalizacja w stronę środowiska otwartego. Warszawa 2007.
3. T. Wach. Resocjalizacja nieletnich sprawców gwałtownych czynów zabronionych. Lublin 2009.
4. Kodeks Karny - wybrane zagadnienia dotyczące nieletnich
5. Kodeks wykroczeń - wybrane zagadnienia dotyczące nieletnich
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: