Dotknąć śmierci - zwłoki w nauce, kulturze i religii KZ-05-00-000078
Na treść merytoryczną wykładu złożą się następujące zagadnienia:
1. Terminologia dotycząca ludzkich zwłok w różnych językach.
2. Status materialny, filozoficzny, etyczny i prawny martwego ludzkiego ciała.
3. Podejście do zwłok ludzkich w historii, rzutujące na postawy współczesne
4. Istota pietyzmu wobec ludzkich zwłok.
5. Zmiany w kulturze funeralnej i ich podstawy.
6. Rytuały pogrzebowe: kosmetyka funeralna, pochówek, kremacja, czy inna forma dezintegracji?
7. Przejawy "ekstrawagancji funeralnej" - wyraz przezwyciężania tabuizacji?
8. Istnienie mumii naturalnych – związane z tym kwestie dyskusyjne.
9. Wykorzystanie martwych ciał w badaniach naukowych i w crash testach.
10. Stosowanie zwłok w edukacji medycznej i terapii.
11. Martwe ciało w wielkich religiach - pozycja, symbolika, wierzenia, praktyka.
12. Zaskakujące praktyki ze zwłokami - przekaz kulturowy czy religijny?/
13. Kult relikwii – problem budzący kontrowersje i dyskusje.
14. Sekcje zwłok – teoria, historia, praktyka, dyskusje nad zasadnością
15. Zwłoki jako materiał deliktowy (perspektywa patomorfologa i prokuratora).
16. Ekshumacje – argumenty za i przeciw; aspekty etyczne zagadnienia
17. Kontrowersje kulturowe na przykładzie wystaw plastynatów.
18. Pytanie o przyszłe miejsce ludzkich zwłok w kulturze i praktyce.
Literatura uzupełniająca
Rodzaj przedmiotu
ogólnouniwersyteckie
Kryteria oceniania
Ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych otrzymywanych w trakcie trwania semestru, na którą złożą się:
- Aktywna obecność na zajęciach
- Przygotowanie projektu wizualnego (prezentacja lub poster) z zakresu problematyki konwersatorium.
Procentowa, aktywna obecność na zajęciach stanowić będzie 80% oceny końcowej (wyliczanej wg klucza: liczba zajęć x 2 (lub 4 przy zajęciach podwójnych) dzielona przez 30 (ogólna liczba zajęć).
Pozostałe 20% - punkty uzyskane za przygotowanie projektu - najlepsze projekty mogą być dyskutowane w czasie zajęć.
Literatura
J. Kolbuszewski (red.) Problemy współczesnej tanatologii, t. 1-15, Wrocław 1997-2011;
N. Stefenelli (Hg.), Körper ohne Leben: Begegnung und Umgang mit Toten, Wien 1998;
P. Morciniec, Ludzkie zwłoki jako obiekt badawczy – dowolność działań czy normowanie?, w: Etyczne i prawne granice badań naukowych, red. W. Galewicz, Kraków 2009, 105-120;
Tenże, Wpływ sekularyzacji na współczesną kulturę funeralną, w: Procesy sekularyzacyjne w Niemczech i w Polsce. Säkularisierungsprozesse in Deutschland und Polen, red. J. Werbick, M. Worbs, Opole 2010, s. 137-148;
Tenże, Zwłoki ludzkie w medycynie – pietyzm czy służba życiu i zdrowiu, „Teologia i Moralność” 2010, t. 7, s. 169-182;
C. Koff, Pamięć kości: pośród umarłych w Ruandzie, Bośni, Chorwacji i Kosowie, Warszawa 2007;
W. Tochman, Jakbyś kamień jadła, Wołowiec 2008;
M. Machinek (red.), Śmierć i wiara w życie pośmiertne w świetle nauk przyrodniczych i humanistycznych, Olsztyn 2003;
L.-V. Thomas, Trup. Od biologii do antropologii, Łódź 1991.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: