Współczesny język polski 1.S2.FP.4

Moduł I:
Stan współczesnej polszczyzny. Język końca XX i początku XXI wieku. Zróżnicowanie współczesnej polszczyzny.
Zmiany w systemie gramatycznym języka polskiego (fonetyka, składnia).
Zmiany w systemie gramatycznym języka polskiego (fleksja, słowotwórstwo).
Ortografia i interpunkcja. Zasady poprawnego pisania. Zmiany normy ortograficznej.
Nowe słownictwo polskie. Nowe potrzeby, nowe wyrazy. Najnowsze zapożyczenia.
Nazwy własne - nowe tendencje, nowe problemy.
Język na sprzedaż: perswazyjna funkcja języka.
Polszczyzna w komunikowaniu publicznym. Ekspansywna potoczność.
Język w Internecie. Netykieta. Akronimy i emotikony.
Etykieta językowa. Uwagi o współczesnej polskiej grzeczności. Wulgaryzacja języka.
Język polski w europejskiej przestrzeni kulturowo-językowej.

Moduł II:
Fonetyka i fonologia jako nauki. Opis artykulacyjny głosek polskich (spółgłoski i samogłoski). Rentgenogramy i palatogramy. Upodobnienia głosek w potoku mówieniowym.
Podstawowe pojęcia morfologii. Typy morfemów. Analiza morfologiczna wyrazów.
Klasyfikacja wyrazów na części mowy.
Podstawowe pojęcia fleksyjne. Typy tematów fleksyjnych. Kategorie fleksyjne imienne i werbalne. Opis paradygmatów poszczególnych części mowy.
Podstawowe pojęcia słowotwórstwa. Typy formantów. Kategoria słowotwórcza, typ słowotwórczy, znaczenie słowotwórcze. Analiza słowotwórcza derywatów prostych i złożonych.
Części zdania. Typy wypowiedzeń prostych i złożonych.

Kierunek studiów

filologia polska

Literatura uzupełniająca

Moduł II: Ostaszewska D., Tambor J., Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2000. Wierzchowska B., Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław 1980 (i nast.) (Red.) Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H., Gramatyka współczesnego języka polskiego, t. 1.: Morfologia, Warszawa 2001. Grzegorczykowa R., Wykłady z polskiej składni, Warszawa 2004. Nagórko A., Zarys gramatyki polskiej (ze słowotwórstwem), Warszawa 1998 ( i nast.). Wróbel H., Gramatyka języka polskiego, Kraków 2001.

Nakład pracy studenta

Liczba punktów ECTS: 4 - udział w zajęciach: 30h 1 ects _ przygotowanie do zajęć , przygotowanie prezentacji 60 h 2 ects - przygotowanie do zaliczenia i udział w nim 25 h 1 ects

Poziom studiów

II stopień

Profil kształcenia

ogólnoakademicki

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe
obowiązkowe

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot

Tryb prowadzenia

Realizowany w sali

Wymagania

Student po kursie gramatyki współczesnego języka polskiego realizuje moduł I. Student po innych kierunkach humanistycznych - dodatkowo moduł II.

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2023/24-Z:

Danuta Lech-Kirstein
Tomasz Wielg

W cyklu 2022/23-Z:

Danuta Lech-Kirstein

Efekty kształcenia

Student
ma pogłębioną wiedzę o współczesnym języku polskim (k-W-01, P6S_WG),
ma pogłębioną wiedzę na temat systemu gramatycznego i leksykalnego polszczyzny (k-W-02, P6S_WG),
ma pogłębioną wiedzę o stylach funkcjonalnych, terytorialnych i społecznych wyodrębnianych obecnie w polszczyźnie (k-W-01, P6S_WG),
potrafi rozpoznać i wyjaśnić cechy odmiany językowej (k-U-01, P6S_UW),
potrafi posługiwać się poprawnym językiem polskim (k-U-03, P6S_UW);
ma potrzebę ciągłego samokształcenia i przestrzegania etyki zawodowej (k-K-03, P6S_KK);

Kryteria oceniania

referat, praca zaliczeniowa, obecność na zajęciach (moduł I)
kolokwia zaliczeniowe (moduł II)

Literatura

Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2001.
K. Ożóg, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów 2011.
A. Markowski, Polszczyzna znana i nieznana, Warszawa 1993.
Polszczyzna XX wieku, red. S. Dubisz., S. Gajda, Warszawa 2001.
J. Grzenia, Komunikacja językowa w Internecie, Warszawa 2007.
Język polski w europejskiej przestrzeni kulturowo-użytkowej, red. S. Gajda, Opole 2008.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1.S2.FP.4 w USOSweb