Fonetyczne i fonologiczne podstawy logopedii 2 1.S2.L.PP.4.1
Pogłębienie wiedzy o procesie artykulacji głosek języka polskiego oraz wzorcach wymowy głosek polskich i ich kontekstowo uwarunkowanych wariantach. Poszerzenie zakresu specjalistycznej terminologii fonetycznej i fonologicznej – rozumienie tej terminologii i sprawne posługiwanie się nią w opisie fonemów i głosek oraz ich wariantów. Wyjaśnienie relacji miedzy systemem fonetycznym a systemem fonologicznym języka polskiego. Zastosowanie teoretycznej wiedzy z zakresu fonetyki i fonologii do analizy wypowiedzi mówionej. W odniesieniu do języków wschodniosłowiańskich: uświadomienie kluczowych różnic między artykulacją języka polskiego oraz języków wschodniosłowiańskich (ujęcie kontrastywne), a także trudności w przyswajaniu języka polskiego jako obcego, które z tych różnic wynikają. Nabyte kompetencje mają służyć rozwiązywaniu problemów logopedycznych, nie tylko rozpoznawaniu, ale i rozumieniu przyczyn ewentualnych zniekształceń i błędów artykulacyjnych zarówno u osób polskojęzycznych od urodzenia, jak i u osób uczących się języka polskiego jako obcego, oraz stanowić skuteczną pomoc w projektowaniu terapii logopedycznej (wypracowaniu prawidłowych nawyków artykulacyjnych).
Kierunek studiów
Literatura uzupełniająca
Poziom studiów
Profil kształcenia
Rodzaj przedmiotu
Semestr, w którym realizowany jest przedmiot
Tryb prowadzenia
Założenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: student zna i rozumie
1. terminologię z zakresu fonetyki i fonologii (K_W02)
2. proces powstawania i różnicowania się dźwięków mowy (K_W01)
3. cechy charakterystyczne głosek języka polskiego i wybranych głosek języka ukraińskiego i języka rosyjskiego (K_W01)
4. relacje między systemem fonetycznym a systemem fonologicznym języka polskiego (K_W04)
5. konteksty dystrybucji alofonów fonemów języka polskiego (K_W04)
6. podstawowe różnice między artykulacją polską a ukraińską i rosyjską (K_W04)
Umiejętności: student potrafi
7. stosować odpowiedni aparat pojęciowy i terminologię do opisu procesów fonetycznych (K_U01)
8. wykorzystać posiadaną wiedzę z zakresu fonetyki i fonologii do analizy wypowiedzi mówionej (K_U01)
9. rozpoznać problemy w przyswajaniu języka polskiego jako obcego wynikające z właściwości artykulacyjnych języków wschodniosłowiańskich (K_U01)
Kompetencje społeczne: student jest gotów do
10. uznawania znaczenia teoretycznej wiedzy z zakresu fonologii i fonetyki, w tym kontrastywnej, w rozwiązywaniu problemów logopedycznych (K_K03).
Kryteria oceniania
Metody dydaktyczne: Wykład konwersatoryjny, dyskusja, analiza wypowiedzi, ćwiczenia praktyczne
Metody i kryteria oceniania:
A. Formy zaliczenia (weryfikacja efektów uczenia się) Kolokwia pisemne (efekty 1,2,3,4,5,7,8) aktywność na zajęciach (efekty 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10).
B. Podstawowe kryteria ustalenia oceny
Ustalenie oceny końcowej na podstawie średniej oceny za kolokwia pisemne (70%) i aktywności na zajęciach (30%).
Literatura
Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć
A1. wykorzystywana podczas zajęć
Klebanowska B., Interpretacja fonologiczna zjawisk fonetycznych w języku polskim – z ćwiczeniami, Warszawa 2007.
Ostaszewska D., Tambor J., Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2000. Zinkiewicz-Tomanek B., Fonetyka współczesnego języka ukraińskiego, Kraków 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: