Współczesny język polski 2 1.S3.ED.54

1. Pojęcie języka. Lingwistyka jako nauka. Przedmiot badań lingwistyki. Językoznawstwo synchroniczne i diachroniczne. Związek lingwistyki z innymi naukami. Lingwistyka i jej subdyscypliny. Zróżnicowanie języka narodowego.
2. Język jako system znaków. Struktura języka i jednostki systemu językowego.
3. Fonetyka. Głoska a litera. Samogłoski i spółgłoski polskie – charakterystyka artykulacyjna. Upodobnienia. Alfabet i zapis fonetyczny. Akcent i intonacja w języku polskim.
4. Fonologiczny system języka. Fonologia a fonetyka. Głoska a fonem. Pojęcie cechy dystynktywnej, pojęcie fonemu i opozycji fonologicznej. Matryca cech dystynktywnych języka polskiego.
5. System morfologiczny. Pojęcie morfemu, typy morfemów. Allomorfizm.
6. System morfonologiczny języka polskiego.
7. Pojęcie leksemu i wyrazu. Wewnętrzna struktura wyrazu. Leksykografia polska – podstawowe słowniki języka polskiego.
8. Fleksja. Fleksja a słowotwórstwo. Kategorie morfologiczne.
9. Deklinacja i koniugacja – podstawowe terminy.
10. Klasy deklinacyjne kategorii imiennych (rzeczownik, przymiotnik, zaimek, liczebnik). Zjawiska supletywizmu.
11. Paradygmaty koniugacji polskiej. Tematy czasownika, tematy supletywne. Formy czasownika. Pary aspektowe. Imiesłowy.
12. Stopniowanie przymiotników.
13. Podstawowe terminy słowotwórstwa.
14. Kategorie słowotwórcze rzeczowników, przymiotników, czasowników i przysłówków.
15. Łączliwość składniowa leksemów. Akomodacja i konotacja.
16. Jednostki analizy składniowej.
17. Składnia zdania pojedynczego. Części zdania.
18. Zdanie złożone. Parataksa i hipotaksa.
19. Tekst i jego struktura. Spójność tekstu.

Kierunek studiów

Edytorstwo

Literatura uzupełniająca

Saloni Zygmunt, Świdziński Marek, Składnia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2004. Danuta Ostaszewska, Jolanta Tambor, Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2004. Mirosław Bańko, Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa 2004. Edward Polański, Tomasz Nowak, Najnowszy podręcznik gramatyki języka polskiego, Kraków 2011. Elżbieta Tabakowska, Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, Kraków 2001. Henryk Wróbel, Gramatyka języka polskiego. Podręcznik akademicki, Kraków 2001.

Nakład pracy studenta

uczestnictwo w zajęciach 30 h 1.25 ECTS przygotowanie się do zajęć, studiowanie literatury 45 h 1,75 ECTS

Poziom studiów

Studia licencjackie

Profil kształcenia

ogólnoakademicki

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot

Semestr drugi

Tryb prowadzenia

Realizowany w sali

Wymagania

Kontynuacja przedmiotu w bieżącym (drugim) semestrze wymaga zaliczenie semestru pierwszego.

Koordynatorzy przedmiotu

Jolanta Nocoń
Tomasz Wielg

Efekty kształcenia

Wiedza
zna i rozumie:
1. terminologię szczegółową z zakresu morfologii ogólnej, morfonologii i fleksji współczesnego języka polskiego (k_W03; P6S_WG)
2. metody analizy morfologicznej i fleksyjnej współczesnych form językowych (k_W01; P6S_WG)
Umiejętności
potrafi:
3. wykorzystać wiedzę terminologiczna i metodologiczną do analizy morfologicznej i fleksyjnej współczesnych form językowych (k_U01; P6S_UW)
4. komunikować się z użyciem specjalistycznej terminologii z zakresu morfologii, morfonologii i fleksji (k_U04; P6S_UK)
Kompetencje społeczne
jest gotów do:
5. uznania znaczenia wiedzy o systemie językowym w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych z zakresu edytorstwa (k_K01; P6S_KK)

Kryteria oceniania

Odpowiedzi ustne, sprawdziany pisemne, egzamin.

Literatura

Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, pod red. Renaty Grzegorczykowej, Romana Laskowskiego, Henryka Wróbla. Wydanie drugie zmienione, Warszawa 1998.
Alicja Nagórko, Zarys gramatyki polskiej, Warszawa 1996.
Grzegorczykowa Renata, Wykłady z polskiej składni, Warszawa 1996.
Henryk Wróbel, Gramatyka języka polskiego. Podręcznik akademicki, Kraków 2001.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1.S3.ED.54 w USOSweb