Historia języka polskiego 1.S3.LJPO.19

Zakres tematów:
1. Językoznawstwo diachroniczne. Gramatyka historyczna i historia języka - zakres i metody badań.
2. Pochodzenie języka polskiego; wspólnota praindoeuropejska i prasłowiańska; język staro-cerkiewno-słowiański; polszczyzna wśród
innych języków słowiańskich.
3. Periodyzacja dziejów języka polskiego.
4. Najważniejsze zjawiska językowe (fonetyczne i fleksyjne) przedpolskie i doby staropolskiej.
5. Najstarsze zabytki języka polskiego. Rozwój grafii staropolskiej. Ortografia polska na przestrzeni wieków.
6. Dyskusja nad pochodzeniem języka ogólnego. Kształtowanie się polskiego języka literackiego.
7. Rola i znaczenie łaciny w rozwoju polszczyzny doby staro- i średniopolskiej.
8. Rozwój słownictwa (charakterystyka słownictwa polszczyzny przedpiśmiennej; zasoby leksykalne doby staropolskiej, średniopolskiej; charakterystyka zasobów leksykalnych doby nowopolskiej, leksyka specjalistyczna, synonimika, wyrazy zapomniane, neologizmy; najnowsze tendencje rozwojowe).
9. Zapożyczenia: uwarunkowania społeczno-kulturowe kontaktów językowych. Wpływy języków obcych na polszczyznę w poszczególnych epokach.
10. Rozwój stylistyczny polszczyzny. Rola pisarzy doby średniopolskiej w rozwoju polszczyzny. Podstawowe nurty stylistyczne literatury renesansu i baroku.

Literatura uzupełniająca

Bartula Cz., Podstawowe wiadomości z gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiego na tle porównawczym, Warszawa 1981. Borawski S., Wprowadzenie do historii języka polskiego, Warszawa 2000. Jodłowski S., Losy polskiej ortografii, Warszawa 1979. Klemensiewicz Z., Lehr-Spławiński T., Urbańczyk S., Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1981. Lehr-Spławiński Z., Język polski. Pochodzenie, powstanie, rozwój, Warszawa 1978. Najdawniejsze zabytki języka polskiego, oprac. W. Taszycki, Ossolineum 2003. Pochodzenie polskiego języka literackiego, w: „Studia staropolskie” t. 3, Wrocław 1956. Rospond S., Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa-Wrocław 2000. Skubalanka T., Historyczna stylistyka języka polskiego. Przekroje, Wrocław 1984.

Nakład pracy studenta

A. Godziny kontaktowe: 25h/ 1 ECTS Udział w zajęciach: 15h Udział w konsultacjach: 10h

Poziom studiów

I stopnia

Profil kształcenia

ogólnoakademicki

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Tryb prowadzenia

Realizowany zdalnie

Wymagania

zaliczenie gramatyki opisowej współczesnego języka polskiego (fonologii i morfologii, składni)

Koordynatorzy przedmiotu

Justyna Migoń-Sasuła
Lidia Przymuszała

Efekty kształcenia

Wiedza: student zna i rozumie
1. podstawowe pojęcia z zakresu przedmiotu (k_W01);
2. rozumie i rozpoznaje zjawiska historyczne (k_W01).
Umiejętności: student potrafi
3. analizować podstawowe zjawiska fonetyczne i gramatyczne w tekstach historycznych (k_U01);
4. interpretować współczesne zjawiska językowe wykorzystując wiedzę o rozwoju języka (k_U02).
Kompetencje społeczne: student jest gotów do
5. Student ma świadomość nieustannego rozwoju i zmienności polszczyzny; jest gotów do krytycznej oceny współczesnych przemian językowych widzianych z perspektywy historii języka (k_K01).

Kryteria oceniania

Podstawowe kryteria ustalenia oceny:

obecność na zajęciach (70%), udział w dyskusji (30%)

Literatura

Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć
1. wykorzystywana podczas zajęć:

Cybulski M. (red.), Wybór tekstów z dziejów języka polskiego. Do połowy XIX w., Łódź 2015.
Wydra W., Rzepka W. R., Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1995.

2. studiowana samodzielnie przez studenta:

Klemensiewicz Z., Historia języka polskiego, Warszawa 1999.
Długosz-Kurczabowa K., Dubisz S., Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 2001.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1.S3.LJPO.19 w USOSweb