Przedmiot językoznawczy do wyboru 3: Nazewnictwo postaci w wybranych utworach na tle polskiego systemu antroponimicznego 1.S3.LS.63.2.J

Studenci poznają proces przekształcenia polskich nazwisk na przykładzie wybranych utworów. Analizę poprzedza charakterystyka onomastyki jako jednej z dziedzin językoznawstwa (jej działy, historia, metodologia) oraz wchodzących w jej skład onomastyki literackiej (typologia, problematyka wraz z nurtami, w których się rozwinęła) i onomastyki kulturowej. Dokładniej omówiony zostanie jeden z działów z tej nauki, mianowicie antroponimia. Zdefiniowane są tutaj terminy, takie jak imię, nazwisko, przezwisko, przydomek, a także pseudonim. Ukazana będzie historia powstania i rozwoju polskich nazwisk ze zwróceniem uwagi na przemiany społeczno-polityczno-gospodarcze, które pozwoliły na utworzenie dwuklasowego systemu nazewniczego, a także klasyfikacja tego systemu.

Kierunek studiów

Lingwistyka stosowana

Literatura uzupełniająca

Boryś W., Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005. Brückner A., Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1989. Bubak J., Proces kształtowania się polskiego nazwiska mieszczańskiego i chłopskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1986. Rospond S., Mówią nazwy, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1976. Rymut K., Onomastyka literacka a inne dziedziny badań nazewniczych [W:] Biolik M. (red.), Onomastyka literacka, Wydawnictwo Naukowe. Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Olsztyn 1993, s. 5-16.

Nakład pracy studenta

A. Godziny kontaktowe: 55h / 2 ECTS Udział w zajęciach: 30h Udział w konsultacjach: 25h B. Praca własna studenta: 25h / 1 ECTS Przygotowanie do zajęć: 15h Przygotowanie do zaliczenia: 10h

Poziom studiów

studia pierwszego stopnia

Profil kształcenia

ogólnoakademicki

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot

Tryb prowadzenia

Realizowany w sali

Koordynatorzy przedmiotu

Monika Kubiak-Antoszewska
Justyna Migoń-Sasuła

Efekty kształcenia

Student:
a) w zakresie wiedzy:
1. zna teorie, metodologię oraz terminologię ogólną i szczegółową z zakresu onomastyki (k_W03)
2. rozróżnia metody analizy i interpretacji tekstów kultury, w obrębie onomastyki (k_W04)

b) w zakresie umiejętności:
3. wykorzystuje posiadaną wiedzę językoznawczą i rozwiązywać złożone i nietypowe problemy dotyczące zjawisk języka, literatury i kultury współczesnej (k_U01)
4. dokonuje językoznawczej analizy utworu literackiego wykorzystując onomastyczną metodologię (k_U03)
5. komunikuje się z użyciem specjalistycznej terminologii z zakresu onomastyki literackiej (szczególnie antroponimii) (k_U04)

c) w zakresie postaw (kompetencje społeczne):
6. krytycznie ocenia posiadaną wiedzę językoznawczą oraz uznawania znaczenia wiedzy o literaturze, języku i kulturze w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych (k_K01)

Kryteria oceniania

30% - przygotowanie do zajęć, zadania domowe, aktywność (efekty 1-6)
70% - praca zaliczeniowa (efekty 1-6).

Obecność na zajęciach jest obowiązkowa – więcej informacji zob. Regulamin studiów UO (III. Studiowanie - §6).

Metody dydaktyczne: ćwiczenia praktyczne / metoda projektu /dyskusja

Literatura

Cieślikowa A., Teorie onomastyczne [W:] Rzetelska-Feleszko E., Cieślikowa A. (red.), Słowiańska onomastyka. Encyklopedia. T. 1, Towarzystwo Naukowe Warszawskie, Kraków 2002, s. 19-40.
Dąbrowska A., Kreacje Kozaków i Tatarów w „Trylogii” Henryka Sienkiewicza [W:] Pająkowska-Kensik M., Paluszak-Bronka A., Kołatka K. (red.), Język, wielokulturowość, tożsamość, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Bydgoszcz 2013, s. 70-89.
Dubisz S., Język-historia-kultura (wykłady, studia, analizy), Wydawnictwo Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2002.
Kaleta Z., Historia nazwisk polskich, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 2007, s. 300-343.
Kosyl C., Nazwy własne w literaturze pięknej [W:] Rzetelska-Feleszko E. (red.), Polskie nazwy własne. Encyklopedia, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1997, s. 350-368.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1.S3.LS.63.2.J w USOSweb