Podstawy duchowości chrześcijańskiej 2.1-PDCH-DFM

Celem przedmiotu jest zdobycie prze studenta umiejętności pracy z klientem
poszukującym doradztwa filozoficznego (mentoringu) poprzez analizy egzystencjalną tekstów filozoficznych powstałych w Tradycji Bizantyjskiej - dokonywaną w świetle problemów klienta. Podejmowana w ten sposób praca nad osobowością człowieka, w której kluczową rolę odgrywać ma samopoznanie i transformacja osobowości, ma dopomóc klientowi aby mógł ona lepiej wyrażać psychiczną pełnię własnej osobowości.
Efektem tego działania ma być głęboka integracja psychiczna, większa harmonia ze światem, jego zrozumienie, poszukiwanie sensu życia i uświadomienie sobie nieświadomych aspektów życia, a co za nimi idzie gruntowna wewnętrzna przemiana podopiecznego. W konsekwencji praca z tekstami filozoficznymi ma umożliwić proces połączenie świadomości i nieświadomości, które następuje w centralnym punkcie
nazwanym przez Carla Gustava Junga - Jaźnią.

Wykład
1. Terapeutyczny wymiar filozofii przedchrześcijańskiej
2. Trychotomiczny podział człowieka według szkoły Aleksandryjskiej
3. Osiem logismoi Ewagriusza z Pontu
4. Poznanie apofatyczne Pseudo-Dionizego Areopagity
5. Koncepcja niedoskonałości natury ludzkiej w ujęciu ojców kapadockich
6. Propozycja kontemplacji naturalnej Maksyma Wyznawcy i jej rola w rozwoju osobowości
7. Dialektyka Jana z Damaszku
8. Palamicka koncepcja stawania się osobą
9. Teoria samopoznania Hrihorija Skoworody
10. Niestoicka apatheia

Konwersatorium
• Nauka podstawowych technik biblioterapii filozoficznej (forma terapii zajęciowej - Occupational
Therapy)
• Nauka analizy egzystencjalnej w oparciu o teksty filozoficzne: Klemensa Aleksandryjskiego,
Orygenesa, Ewagriusza z Pontu, Bazylego Wielkiego, Grzegorza z Nazjanzu, Grzegorza z Nyssy, Pseudo -
Dionizego Areopagity, Maksyma Wyznawcy, Jana z Damaszku, Grzegorza Palamasa, Grzegorza Skoworody
(tłumacze-nie własne prowadzącego ćwiczenia), Włodzimierza Sołowiowa, Fiodora Dostojewskiego, Lwa
Tołstoja, Mi-kołaja Bierdiajewa oraz Lwa Szestowa
• Ukazanie wyraźnej różnicy pomiędzy terapią filozoficzną a psychoterapią
• Nauka rozpoznawania kiedy klient winien skorzystać z pomocy psychoterapeut

Dyscyplina

nauki o zdrowiu

Kierunek studiów

Doradztwo filozoficzne z mentoringiem

Literatura uzupełniająca

1. Bazyli Wielki, Pisma ascetyczne, tom 2, Reguły dłuższe. Reguły krótsze, tłum. J. Naumowicz, Kraków 1995; 2. Dudek W, Psychologia integralna Junga: człowiek archetypowy, Warszawa 2006; 3. Handzel M. T., Teoria poznania samego siebie Hryhorija Sawycza Skoworody. Studium historyczno-filozoficzne, Głogów-Kraków 2019; 4. Jan Damasceński, Dialektyka albo rozdziały filozoficzne. O herezjach, tłum. A Zhyrkova, Kraków 2011; 5. Janus E., Psychologia w pracy terapeuty zajęciowego. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2016; 6. Kiejzik L. (red), Niemarksistowska filozofia rosyjska. Antologia tekstów filozoficznych XIX i pierwszej połowy XX w., Cz. I, Łódź 2001; 7. Kiejzik L. (red.), Niemarksistowska filozofia rosyjska. Antologia tekstów filozoficznych XIX i pierwszej połowy XX w. Cz. II, Łódź 2002; 8. Kiejzik L. (red.), Palamas, Bułgakow, Łosiew: rozważania o religii, imieniu Bożym, tragedii filozofii, wojnie i prawach człowieka, Warszawa 2010. 9. Leśniewski K., „Nie potrzebują lekarza zdrowi”… Hezychastyczna metoda uzdrawiania człowieka, Lublin 2006; 10. Leśniewski K., "Kim jest człowiek, że o nim pamiętasz...?" Podstawowe idee współczesnej antropologii prawosławnej, Lublin 2015; 11. Maksym Wyznawca, Antologia życia wewnętrznego. Dialog o życiu wewnętrznym. Księga Miłości. Księga Oświeconych. Wykład Modlitwy Pańskiej. List o Miłości, tłum. A. Warkotsch, Poznan 1980; 12. Naumowicz J. (red.), Filokalia. Teksty o modlitwie serca, tłum. J. Naumowicz, Kraków 2007; 13. Wolicki M. Wpływy filozoficzne w analizie egzystencjalnej i logoterapii, Wrocław 2002; 14. Wolicki M, Logoterapeutyczna koncepcja w wychowaniu, Stalowa Wola-Sandomierz 2007.

Nakład pracy studenta

A. Godziny kontraktowe 45h / 3 ECTS Udział w zajęciach 39h Udział w konsultacjach 6h B. Praca własna studenta 45h / 3 ECTS Przygotowanie do zajęć: 39h Przygotowanie do zaliczenia 6h

Poziom studiów

Studia II stopnia

Profil kształcenia

Praktyczny

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot

I (2022/2023)

Tryb prowadzenia

Ogólnie:

Realizowany zdalnie

W cyklu 2022/23-Z:

Mieszany: realizowany zdalnie i w sali

Wymagania

Historia filozofii, psychologia.

Założenia

Ogólnie:

Student jest który otrzymał pozytywną ocenę zaliczeniową jest wstanie poprowadzić terapię filozoficzną w świetle Tradycji Bizantyjskiej bazując na podstawach duchowości chrześcijańskiej.

W cyklu 2022/23-Z:

jw.

Koordynatorzy przedmiotu

Michał Handzel

Efekty kształcenia

1. Student potrafi wymienić podstawowych przedstawicieli filozofii bizantyjskiej oraz wschodniosłowiańskiej i omówić specyfikę ich poglądów;
2. Student potrafi omówić podstawowe różnice pomiędzy:
- stoicką i bizantyjską koncepcję apathei
- znaczeniami leksemów hypóstasis (ὑπόστᾰσις) i prosopon (πρόσωπον)
- znaczeniami leksemów istina (истина) i prawda (правда)
- myśleniem katafatycznym i apofatycznym
3. Student potrafi omówić trychotomiczny model natury ludzkiej
4. Student potrafi omówić osiem logismoi Ewagriusza z Pontu
5. Student potrafi wybrać teksty filozoficzne z zakresu myśli bizantyjskiej lub
wschodniosłowiańskiej mogące pomóc klientowi w rozwoju własnej osobowości;
6. Student potrafi wprowadzić klienta w medytację monologiczną („modlitwa serca”);
7. Student potrafi zastosować w pracy z klientem elementy logoterapii oraz umie dopomóc klientowi tworzyć jego własny ethos zgodny z sumieniem klienta;
8. Korzystając z zasady koła hermeneutycznego student potrafi stworzyć klientowi warunki warsztatowe w pracowni filozoficznej do rozumienia i
interpretacji tekstu umożliwiające podopiecznemu dokonać autoanalizy;
9. Student na podstawie twórczej analizy nowych sytuacji i problemów klienta samodzielnie formułuje propozycje ich rozwiązania;
10. Student potrafi zachować dystans emocjonalny wobec klienta.

Kryteria oceniania

Przygotowanie i przedstawienie prezentacji multimedialnych na
wskazane tematy połączone z konwersatorium (próg zaliczenia 60%,
100% oceny końcowej).

Typ: Zaliczenie na ocenę
Nazwa: Zaliczenie na ocenę
Ocena: Skala ocen standardowa

Literatura

1. Copleston F., Historia filozofii, Tom 10, Filozofia rosyjska, tłum. B.
Chwedeńczuk, Warszawa 2009;
2. Goerdt W., Historia filozofii rosyjskiej, Kraków 2012;
3. Kowalska M., Chrześcijaństwo jako filozofia. Studium historycznoliterackie pism Orygenesa, Warszawa 2016;
4. Kozłowski R., Teologia moralna. Zarys prawosławnej nauki o moralności
chrześcijańskiej, Warszawa 2011;
5. Mearns D., B. Thorne, Terapia skoncentrowana na osobie, tłum. M.
Cierpisz, Kraków 2010;
6. Misiorek A., E. Janus, M. Kuśnierz, R. Bugaj, Współczesna terapia
zajęciowa. Od teorii do praktyki, Warszawa 2021;
7. Płużek Z, Proces twórczego kształtowania osobowości w świetle teorii
C.G. Junga, Lublin 2001;
8. Stepień T., Pseudo-Dionizy Areopagita. Chrześcijanin i platonik,
Warszawa 2006;
9. Stróżynmski M., Filozofia jako terapia w pismach Marka Aureliusza,
Plotyna i Augustyna, Poznań 2014;
10. Špidlík T., Myśl rosyjska: inna wizja człowieka, tłum. J. Dembska,
Warszawa 2000;
11. Tatakis B., Filozofia bizantyjska, tłum. S. Tokariew, Kraków 2012;
12. Wolska U., Terapia filozoficzna - od umiłowania mądrości do dobrego i
spełnionego życia, tom 1, Warszawa 2019, s. 15-47;
13. Wolicki M., Podstawy filozoficzne analizy egzystencjalnej i logoterapii,
Wrocław 2001.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2.1-PDCH-DFM w USOSweb