Teoretyczne podstawy kształcenia 2.3.06.D5.02-INPTPK
Wykład: Dydaktyka ogólna jako subdyscyplina pedagogiczna – historia rozwoju, przedmiot badań, funkcje i status wśród nauk pedagogicznych, związek z innymi naukami. Przedmiot dydaktyki ogólnej i metody jego poznania. Modele współczesnej szkoły – od szkoły tradycyjnej do progresywistycznej. Współczesne koncepcje nauczania. Rola szkoły w społeczeństwie i państwie. Główne problemy reformowania polskiego systemu dydaktycznego.
Ćwiczenia: Rola i znaczenie podstawy programowej i programu nauczania. Proces nauczania – uczenia się. Ogniwa procesu kształcenia i ich związek z procesami ucznia się. Cele kształcenia, hierarchizacja celów kształcenia. Metody nauczania. Środki dydaktyczne. Organizacja pracy dydaktycznej. Style i techniki pracy z uczniem. Problematyka klasy szkolnej jako środowiska edukacyjnego. Adresowanie przez nauczyciela oddziaływań edukacyjnych do grupy i do każdego ucznia. Zasady tworzenia przez nauczyciela kryteriów oceniania oraz narzędzi sprawdzania uczniowskiej wiedzy i umiejętności. Motywowanie uczniów do nauki. Współpraca ze środowiskiem rodzinnym ucznia.
W cyklu 2023/24-L:
Teoretyczne podstawy kształcenia to przedmiot oparty na gruntownych podstawach naukowych i o bogatych tradycjach. Treści przedmiotowe zawierają przede wszystkim: terminologię dydaktyczną, filozoficzne, społeczno-kulturowe, historyczne i psychologiczne podstawy procesu uczenia się-nauczania; komponenty procesu kształcenia oraz charakterystykę problemów współczesnej dydaktyki, w której kładzie się nacisk na pluralizm, kreatywność i postęp. Tematyka przedmiotu obejmuje również wybrane umiejętności związane z wykonywaniem zawodu nauczyciela, jak np. formułowanie celów kształcenia czy projektowanie procesu dydaktycznego. |
Dyscyplina
Kierunek studiów
Literatura uzupełniająca
W cyklu 2022/23-L: 1. Niemierko B., Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej dydaktyki, Warszawa 2001, WSiP.
2. Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1999, WSiP.
3. Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 2003, wyd. „Żak”.
4. Strykowski W., Strykowska J., Pielachowski J., Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej, Poznań 2003, Oficyna Ekonomiczna Wydawnictwa eMPi2. | Ogólnie: 1. Joyce B., Calhoun E., Hopkins D., Przykłady modeli uczenia się i nauczania, WSiP, Warszawa 1999.
2. Niemierko B., Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.
3. Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2003.
4. Konarzewski K. (red.), Sztuka nauczania. Szkoła, PWN, Warszawa 2004.
5. Pluta A., Zdański J. (red.), Nauczyciel i szkoła w procesach innowacji pedagogicznych, Wojewódzki Ośrodek Metodyczny w Częstochowie, Częstochowa 2001.
6. Śliwerski B., Pedagogika alternatywna. Postulaty, projekty i kontynuacje, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2007.
| W cyklu 2023/24-L: 1. Niemierko B., Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej dydaktyki, Warszawa 2001, WSiP.
2. Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1999, WSiP.
3. Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 2003, wyd. „Żak”.
4. Strykowski W., Strykowska J., Pielachowski J., Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej, Poznań 2003, Oficyna Ekonomiczna Wydawnictwa eMPi2. |
Nakład pracy studenta
Poziom studiów
Profil kształcenia
Rodzaj przedmiotu
Semestr, w którym realizowany jest przedmiot
Tryb prowadzenia
Wymagania
Założenia
W cyklu 2022/23-L: Zapoznanie studentów z opisem i interpretacją podstawowych nurtów myślenia o szkolnej edukacji oraz związanych a także z formułowaniem i kategoryzowaniem celów kształcenia. Poznanie zasad kształcenia, metod kształcenia i środków dydaktycznych; ukazanie możliwości kształtowanie postawy twórczej ucznia oraz zapoznanie ze specyfiką relacji nauczyciel-uczeń i możliwościami unowocześniania procesu kształcenia i wprowadzania innowacji dydaktycznych. Zapoznanie ze sposobami analizy problemów i dylematów dydaktycznych. Ponadto udział w zajęciach powinien u studenta zaowocować wytworzeniem emocjonalnego pozytywnego stosunku do wykonywanej w przyszłości profesji nauczyciela, wyrażającego się refleksyjnym i kreatywnym stosunkiem do procesu kształcenia.
| Ogólnie: Uzyskanie podstawowej wiedzy w zakresie – teorii, pojęć, zasad, reguł, powinności, dyrektyw i kierunków modernizacji, a także z zakresu praktycznej egzemplifikacji metod dydaktycznych. Poznanie i zrozumienie zasad formułowania celów kształcenia, konstruowania programu nauczania, doboru modelu i stylu nauczania do sytuacji dydaktycznej.
Zdobycie umiejętności dostrzegania, analizowania i rozwiązywania problemów dydaktycznych – opis, wyjaśnienie, wartościowanie i normowanie.
| W cyklu 2023/24-L: Zapoznanie studentów z opisem i interpretacją podstawowych nurtów myślenia o szkolnej edukacji oraz związanych a także z formułowaniem i kategoryzowaniem celów kształcenia. Poznanie zasad kształcenia, metod kształcenia i środków dydaktycznych; ukazanie możliwości kształtowanie postawy twórczej ucznia oraz zapoznanie ze specyfiką relacji nauczyciel-uczeń i możliwościami unowocześniania procesu kształcenia i wprowadzania innowacji dydaktycznych. Zapoznanie ze sposobami analizy problemów i dylematów dydaktycznych. Ponadto udział w zajęciach powinien u studenta zaowocować wytworzeniem emocjonalnego pozytywnego stosunku do wykonywanej w przyszłości profesji nauczyciela, wyrażającego się refleksyjnym i kreatywnym stosunkiem do procesu kształcenia.
|
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W 1 – posiada wiedzę z zakresu terminologii stosowanej w dydaktyce ogólnej, zna źródła i miejsce dydaktyki ogólnej w systemie nauk
W 2 – posiada pogłębioną wiedzę dotyczącą przedmiotu, celów i zadań dydaktyki ogólnej
W 3 – posiada wiedzę z zakresu planowania i realizowania procesu dydaktycznego oraz czynników determinujących jego powodzenie
U 1 – potrafi wykorzystać posiadaną wiedzę z zakresu dydaktyki ogólnej w celu rozwiązania problemów edukacyjnych, wychowawczych i opiekuńczych
U 2 – potrafi właściwie zaplanować proces edukacyjny określając cele zajęć, dobierając metody nauczania, środki dydaktyczne, formy organizacyjne i techniki pracy z uczniem
U 3 – potrafi planować i organizować pracę indywidualną i zespołową uczniów uwzględniając ich indywidualne predyspozycje i możliwości
K 1 – ma dużą świadomość swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego, odznacza się wytrwałością
K 2 – odznacza się odpowiedzialnością za własne przygotowanie do pracy, podejmowane decyzje i prowadzone działania oraz ich skutki
K 3 – jest przekonany o konieczności i doniosłości zachowania się w sposób profesjonalny i przestrzegania zasad etyki zawodowej
Kryteria oceniania
aktywność na zajęciach, projekt indywidualny, grupowy, odpowiedzi ustne, kolokwium, egzamin pisemny,
Literatura
1. Arends R. I., Uczymy się nauczać, WSiP, Warszawa 1995.
2. Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2007.
3. Kupisiewicz Cz., Dydaktyka ogólna, Oficyna Wydawnicza Graf Punkt, Warszawa 2000.
4. Kruszewski K. (red.), Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, PWN, Warszawa 2004.
5. Fernstermacher G. D., Soltis J. F., Style nauczania, WSiP, Warszawa 2000.
6. Muchacka B. (red.), Szkoła w nauce i praktyce edukacyjnej, t. 1, 2, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2006.
W cyklu 2023/24-L:
Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków 2001, wyd. „Impuls”. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: