Dydaktyka specjalna 2.3.06.D5.05-INPDS

Wykład:
1. Dydaktyka specjalna jako nauka - terminologia, założenia teoretyczne i praktyczne. Podmiot, cel i zadania dydaktyki specjalnej
2. Wzorce dydaktyki specjalnej
3. Zasady dydaktyki specjalnej
4. Systematyka dydaktyki specjalnej. Dydaktyki specjalistyczne zdefiniowane: dydaktyka kształcenia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną
5. Dydaktyki specjalistyczne zdefiniowane c.d.: tyflodydaktyka – kształcenie uczniów z niepełnosprawnością wzroku, surdodydaktyka – kształcenie uczniów z niepełnosprawnością słuchu.
6. Dydaktyki specjalistyczne zdefiniowane c.d.: dydaktyka terapeutyczna, dydaktyka resocjalizacyjna, dydaktyka korekcyjna.
7. Dydaktyki specjalistyczne niezdefiniowane: dydaktyka uczniów zdolnych, uzdolnionych i utalentowanych; dydaktyka edukacji międzykulturowej.
8. Dydaktyki specjalistyczne niezdefiniowane: dydaktyka ukierunkowana na spektrum autyzmu; dydaktyka ukierunkowana na mózgowe porażenie dziecięce.
9. Dydaktyki specjalistyczne niezdefiniowane: dydaktyka ukierunkowana na nadpobudliwość psychoruchową z zaburzeniami koncentracji uwagi; dydaktyka ukierunkowana na zaburzenia mowy.
10. Dydaktyki specjalistyczne niedookreślone: kształcenie uczniów głuchoniewidomych; kształcenie uczniów z wieloraką, złożoną niepełnosprawnością; rzadkie zespoły genetyczne i wady wrodzone.
11. Organizacja i realizacja procesu dydaktycznego w specjalnym oddziaływaniu pedagogicznym.
12. Organizacja pracy w placówkach pozaoświatowych.
13. Rola nauczyciela w pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Ćwiczenia :
1. Proces kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
2. Organizacja procesu wielostronnego kształcenia.
3. Jak nauczyciel powinien interpretować opinie i orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznej.
4. Dostosowania wymagań oraz form i metod pracy do indywidualnych potrzeb uczniów: z niepełnosprawnością intelektualną, słabowidzących i niewidzących, słabosłyszących i niesłyszących, z niepełnosprawnościami sprzężonymi, przewlekle chorych, niepełnosprawnych ruchowo, z autyzmem, specyficznymi trudnościami w uczeniu się, z trudnościami w zachowaniu.
5. Idea całościowego nauczania realizowana za pomocą metod ośrodków pracy.
6. Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia i indywidualny program edukacyjno – terapeutyczny.
7. Konstruowanie programu wczesnego wspomagania rozwoju.
8. Rewalidacja indywidualna a pomoc psychologiczno – pedagogicza – program i ewaluacja.
9. Wspieranie samodzielności osób z niepełnosprawnością intelektualną w procesie edukacyjnym, działania aktywizujące ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
10. Dobór i wykorzystanie środków dydaktycznych w kształceniu specjalnym.
11. Planowanie i określanie zakresu współpracy z innymi uczestnikami procesu edukacji, rehabilitacji, terapii, opieki i wsparcia.

Kierunek studiów

pedagogika specjalne

Literatura uzupełniająca

1. Cieszyńska J., Korendo M., Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka. Od noworodka do 6 roku życia, Kraków 2015; 2. Fintan J.O’regan, Jak pracować z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych, Warszawa 2005; 3. Czasopisma: Szkoła Specjalna, Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej.

Nakład pracy studenta

Wykład 30 Ćwiczenia 30 Udział w innych formach kontaktu bezpośredniego 40 Studiowanie literatury i materiałów źródłowych 20 Przygotowanie do ćwiczeń 20 Przygotowanie do egzaminu 20 Wykonanie zadania praktycznego 20 Przygotowanie projektu /prezentacji 20

Poziom studiów

jednolite magisterskie

Profil kształcenia

praktyczny

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot

piąty

Tryb prowadzenia

Realizowany w sali

Wymagania

Zakres wiedzy z biomedycznych podstaw rozwoju, teoretycznych podstaw kształcenia i pedagogiki specjalnej.

Założenia

Uzyskanie wiedzy z zakresu podstawowej terminologii, miejsca i znaczenia dydaktyki specjalnej. Uzyskanie wiedzy o zasadach dydaktyki specjalnej i stosowanych metodach nauczania w dydaktyce specjalnej, środkach dydaktycznych, formach organizacyjnych; możliwościach edukacyjnych jednostek o różnym stopniu i rodzaju niepełnosprawności. Posiadanie umiejętności wykorzystania zdobytej wiedzy w celu planowania pracy dydaktycznej, wychowawczej, rehabilitacyjnej, terapeutycznej i opiekuńczej z uwzględnieniem diagnozy, potrzeb rozwojowych jednostek, zasad ortodydaktyki i wymagań programowych na danym etapie edukacyjnym.

Koordynatorzy przedmiotu

Irena Mudrecka
Teresa Segiet

Efekty kształcenia

W 1 – posiada uporządkowaną wiedzę w zakresie dydaktyki specjalnej, obejmującą terminologię, założenia teoretyczne oraz metodyczne; zna przedmiot, cele i zadania dydaktyki specjalnej i jej subdyscyplin
W 2 – posiada wiedzę w zakresie planowania procesu kształcenia, wychowania i rehabilitacji uczniów z różnymi rodzajami niepełnosprawności w przedszkolach i szkołach; zna założenia organizacji pracy w placówkach pozaświatowych obejmujących opieką jednostki z niepełnosprawnością
W 3 – posiada pogłębioną wiedzę o uczestnikach działalności edukacyjnej, wychowawczej, terapeutycznej i opiekuńczej, którzy wymagają specjalnej pomocy i wsparcia
U 1 – potrafi wybrać i zastosować właściwy dla podejmowanej działalności pedagogicznej sposób postępowania; potrafi dobrać metody i środki dydaktyczne w celu efektywnego realizowania pracy edukacyjno-rewalidacyjnej uczniami i osobami z niepełnosprawnością
U 2 – potrafi analizować i krytycznie oceniać przydatność różnych metod, środków pracy i form organizacyjnych oraz dokonać ich adekwatnego doboru, uwzględniając potrzeby indywidualne ucznia i osoby z danym rodzajem niepełnosprawności
U 3 – potrafi opracować i zrealizować w praktyce program indywidualny oraz wczesnego wspomagania rozwoju, który będzie adekwatny do potrzeb i możliwości ucznia i osoby z niepełnosprawnością, przy wykorzystaniu różnorodnych środków i materiałów
K 1 – jest gotów do samodzielnego podejmowania decyzji; krytycznej oceny własnych działań; podejmowanych działań przez zespoły, w których uczestniczy oraz przyjmowania odpowiedzialności za skutki tych działań; ma dużą świadomość znaczenia własnego profesjonalizmu
K 2 – angażuję się we współpracę z uczestnikami procesu edukacji, rehabilitacji, terapii, opieki i wsparcia
K 3 – dostrzega i formułuje problemy moralne i dylematy etyczne, które związane są z własną i cudzą pracą; w pracy z osobami z niepełnosprawnością postępuje zgodnie z zasadami etyki

Kryteria oceniania

Odpowiedzi ustne 10 %
Projekt indywidualny 15%
Udział w dyskusji 5%
Aktywność na zajęciach 5 %
Projekty grupowe 15%
Egzamin pisemny 50%

Literatura

1. Głodkowska J. (red.), Dydaktyka specjalna. Od systematyki do projektowania dydaktyk specjalistycznych, Warszawa 2016;
2.Głodkowska J., Dydaktyka specjalna. Od wzorca do interpretacji, Warszawa 2017;
3. Wyczesany J. (red.) Dydaktyka specjalna wybrane zagadnienia, Gdańsk 2014;
4. Tanajewska A., Naprawa R., Stawska J. (red.), Praca z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Poradnik dla nauczyciela, Warszawa 2014;
5. Słupek K., Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Pomoc psychologiczno – pedagogiczna, dostosowanie wymagań, Gdańsk 2018;

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2.3.06.D5.05-INPDS w USOSweb