Rodzicielstwo adopcyjne i zastępcze 2.3.46.D2.02-POWRA
Treści merytoryczne wykładów obejmują analizę następujących zagadnień: współczesne tendencje i paradygmaty w opiece zastępczej nad dzieckiem w Polsce; rodzicielstwo adopcyjne - procedury tworzenia rodziny adopcyjnej, rodzaje i skutki adopcji i jej społeczne funkcje; teorie relacji adopcyjnych (D. H .Kirk); jawność i tajemnica adopcji - komunikacja dotycząca sfery adopcji i wychowania dziecka adopcyjnego; adopcja zagraniczna – procedury prawne i społeczno-etyczne aspekty przysposobienia zagranicznego; społeczne i pedagogiczne problemy funkcjonowania rodzin adopcyjnych; rozwiązanie adopcji – przyczyny i konsekwencje niepowodzeń adopcyjnych; instytucjonalne i społeczne formy wsparcia psychologicznego, socjalno-materialnego i terapeutycznego ukierunkowane na pomoc rodzinom zastępczym w wypełnianiu ich funkcji; rodzicielstwo adopcyjne i zastępcze w literaturze i przekazach medialnych.
Treści merytoryczne ćwiczeń dotyczą następujących obszarów tematycznych: rys historyczny kształtowania modelu rodzinnych form opieki zastępczej w Polsce – sylwetki najwybitniejszych przedstawicieli rodzinnego nurtu opieki nad dzieckiem osieroconym; rodzinne formy opieki zastępczej w świetle Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (2011 r.); opiekun – wychowawca – rodzic zastępczy w poszczególnych rodzajach rodzin zastępczych; cechy osobowe i kompetencje do sprawowania opieki nad dzieckiem dotkniętym sieroctwem; zadania i formy pracy ośrodków pomocy społecznej, powiatowych centrów pomocy rodzinie, ośrodków adopcyjnych oraz organizacji społeczno-charytatywnych w pozyskiwaniu, szkoleniu, kwalifikowaniu i wspieraniu rodziców zastępczych; kwalifikowanie i programy przygotowania kandydatów na rodziców zastępczych; kodeks etyczny rodzin zastępczych; opiekuńczo-wychowawcze problemy rodziców zastępczych; wioski dziecięce SOS jako zastępcza forma opieki rodzinnej.
Kierunek studiów
Poziom studiów
Rodzaj przedmiotu
Semestr, w którym realizowany jest przedmiot
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W 1 ma wiedzę o kulturowych uwarunkowaniach procesów opiekuńczych i edukacyjnych zachodzących w środowisku rodziny zastępczej, adopcyjnej i rodzinnego domu dziecka
W 2 ma uporządkowaną wiedzę o celach, organizacji i funkcjonowaniu instytucji wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych, pomocowych i terapeutycznych działających w sferze wsparcia społecznego dla dzieci wyłączonych ze środowiska rodzinnego i ich rodziców zastępczych oraz adopcyjnych
U1 potrafi sprawnie porozumiewać się przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki, jak i z odbiorcami spoza grona specjalistów, korzystając z nowoczesnych rozwiązań komunikacyjnych
U 2 potrafi sprawnie posługiwać się wybranymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania podejmowanych działań praktycznych na rzecz opieki, wychowania oraz wsparcia społecznego
K 1 jest przygotowany do podejmowania wyzwań zawodowych i osobistych w sferze opieki zastępczej i wykazuje gotowość do współpracy z instytucjami działającymi na rzecz opieki i wychowania oraz wsparcia społecznego dzieci sierocych i ich opiekunów
K 2 jest przekonany o konieczności i doniosłości zachowania się w sposób profesjonalny i przestrzegania zasad etyki zawodowej. Dostrzega i formułuje problemy moralne i dylematy etyczne związane z własną i cudzą pracą w obszarze rodzinnych form opieki zastępczej
Kryteria oceniania
wykład: wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, wykład z prezentacją multimedialną
ćwiczenia: analiza tekstów, dyskusja (wielokrotna, panelowa), „burza mózgów”, metoda projektu
zaliczenie ćwiczeń na ocenę na podstawie: frekwencji, aktywności na zajęciach, zaliczenia zadań indywidualnych i grupowych
wykład - zaliczenie
Literatura
1. Matejek J., Rodzinna piecza zastępcza : teoretyczne aspekty funkcjonowania rodzin zastępczych, Kraków 2020.
2. Kaszubska-Dziergas P., Zaangażowanie ojców zastępczych w opiekę i wychowanie dzieci w rodzinnych domach dziecka, Opole 2020.
3. Kaszubska-Dziergas P., Tomczyk J. (red. naukowa), Rodzicielstwo zastępcze : w poszukiwaniu modelu wsparcia i animowania współpracy środowiskowej, Opole 2020.
4. Basiaga J., Zawodowa miłość. O opiece nad dziećmi w pogotowiach rodzinnych, Warszawa 2014.
5. Kolankiewicz M., (red.), Rodzinne domy dziecka - w stronę rozwoju kompetencji, Warszawa 2013.
6. Kozdrowicz E., (red.), Adopcyjne rodzicielstwo. Dylematy, nadzieje, wyzwania, Warszawa 2013.
7. Ruszkowska M., Rodzina zastępcza jako środowisko opiekuńczo-wychowawcze, Warszawa 2013.
8. Ruszkowska M., Diagnoza rodzin zastępczych w obliczu dylematów współczesności, Warszawa 2013.
9. Żukiewicz A., Rodzicielstwo zastępcze w perspektywie teoretycznej i praktycznej, Toruń 2011.
10. Gray D.D., Adopcja i przywiązanie. Praktyczny poradnik dla rodziców, Gdańsk 2010.
11. Róg A., Wioski Dziecięce SOS w Polsce. Funkcjonowanie w lokalnych społecznościach, Tarnobrzeg 2009.
12. Gutowska A., Rodzicielstwo adopcyjne. Wybrane aspekty funkcjonowania rodzin adopcyjnych, Lublin 2008.
13. Joachimowska M., Rodzicielstwo zastępcze. Idea – Problemy – Analizy – Kompetencje, Bydgoszcz 2008.
14. Winogrodzka L., Rodziny zastępcze i ich dzieci, Lublin 2007.
15. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
16. Czasopisma w tym m.in.: „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, „Pedagogika Społeczna”.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: