Historia Kościoła 1073-1648 r. 5.1.0.2.06
Prezentowane wykłady dotyczą: (1) rozwoju przestrzennego - przechodzenia chrześcijaństwa kolejno z kręgu religii i kultury żydowskiej do kręgu kultury i religii hellenistyczno-rzymskiej, wreszcie europejskiej, której chrześcijaństwo jest najważniejszym współtwórcą, i do coraz innych formacji politycznych, współbudowanych ze strukturami kościelnymi; (2) rozwoju nauki chrześcijańskiej, jako wysiłku ujęcia chrześcijańskich prawd wiary w sformułowania słowne i pojęcia filozoficzne tych nowych kręgów języ-kowych; (3) rozwoju liturgii i pobożności; (4) rozwoju struktur organizacyjnych i życia wspólnotowego. W takim kontekście ukazuje się, jak różnymi drogami, już od starożytności, szły chrześcijańskie rodziny Wschodu i Zachodu. Część wykładów dotyczy problematyki Kościoła w Polsce średniowiecznej.
IV. ŚREDNIOWIECZE KLASYCZNE (OD WIELKIEJ REFORMY GREGORIAŃSKIEJ)
1. Reforma gregoriańska i I Sobór Laterański
2. Kościół w Polsce w okresie reformy gregoriańskiej, od XI do połowy XII w.
3. Kościół Wschodni: Obrazobórstwo
4. Patriarcha Focjusz i schizma
5. Konflikt Bolesława Śmiałego i bpa Stanisława
6. Chrystianizacja Pomorza
7. Wyprawa Niemiec na Pomorze
8. Papiestwo w epoce św. Bernarda z Clairvaux
9. Sobór Laterański II (IV 1139 r.)
10. Fryderyk I Wyprawy cesarskie do Włoch
11. Sobór Laterański III
12. Papiestwo i cesarstwo (1181-1198)
13. Innocenty III i IV Sobór Laterański (XI 1215)
14. Wyprawy krzyżowe
15. Zakony rycerskie
16. Zakony mnisze i żebracze
17. Scholastyka
18. Inkwizycja
V. JESIEŃ ŚREDNIOWIECZA
1. Celestyn V i Bonifacy VIII
2. Niewola awiniońska papieży
3. Kościół w średniowieczu schyłkowym
4. Sobór Powszechny w Vienne (16 X 1311-6 V 1312)
5. Wielka Schizma Zachodnia (1378-1415/1417)
6. Ruś Halicka
7. Herezje narodowe
8. Sobory w Konstancji, Bazylei i Florencji
9. Metropolia i prymasostwo w Polsce
10. Papieże okresu renesansu i humanizmu
VI. REFORMACJA, KONTRREFORMACJA I REFORMA KOŚCIELNA
1. Marcin Luter
2. Szwajcaria: Ulrich Zwingli i Jan Kalwin
3. Henryk VIII i anglikanizm
4. Sobór trydencki (1545-1563)
5. Polska i Litwa - protestantyzm
6. Odnowa Kościoła katolickiego
7. Papieże po Soborze Trydenckim
8. Początki nuncjatury w Polsce
9. Unia Brzeska (1596)
10. Tendencje unijne w Kościele protestanckim
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Efekty kształcenia:
Wiedza:
W 1. Absolwent zajęć ma pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej teologii, w szczególności w zakresie historii Kościoła, którą jest w stanie rozwijać i twórczo stosować w działalności profesjonalnej TMA_W01; P7S_WG;
W 2. Zna terminologię nauk teologicznych i jej korzenie grecko-łacińskie TMA_W03; P7S_WG;
W 3. Rozumie kulturotwórczą rolę Kościoła i teologii, zarówno w aspekcie historycznym, jak i społecznym TMA_W14; P7S_WG; PS7_WK.
W 4. Ma pogłębioną wiedzę o kompleksowej naturze języka oraz o historycznej zmienności jego znaczeń i ich konsekwencjach dla teologii oraz elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń TMA_W16; P7S_WG.
Umiejętności:
U 1. Absolwent potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować in-formacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej TMA_U01, P7S_UW;
U 2. Posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych TMA_U06, P7S_UW;
U 3. Posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych i życia Kościoła, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań TMA_U09, P7S_UK.
Kompetencje społeczne:
K 1. Absolwent rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób oraz potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar interdyscyplinarny TMA_K02, P7S_KR;
K 2. Ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów TMA_K05, P7S_KO;
K 3. Uczestniczy w działaniach na rzecz zachowania dziedzictwa chrześcijańskiego i kulturowego regionu, kraju i Europy TMA_K10, P7S_KO.
Kryteria oceniania
FORMA ZALICZENIA:
z wykładu – egzamin ustny (75%), poprzedzony kolokwium z zadanych lektur (25%)
z ćwiczeń – przygotowanie prezentacji na zadany temat (50%), sprawdzian z prezentowanych 2 lektur (50%).
ocena niedostateczna:
Wiedza:
W 1. Absolwent nie posiada wystarczającej wiedzy z prezentowanych zagadnień z historii Kościoła.
W 2. Nie zna terminologii nauk teologicznych i jej korzeni grecko-łacińskich.
W 4. Brak mu wiedzy o historycznej zmienności przemian historycznych i ich konsekwencjach dla teologii.
Umiejętności:
U 1. Absolwent nie potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej.
U 2. Nie posiada umiejętności integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych.
Kompetencje społeczne:
K 1. Absolwentowi brak argumentów rozumienia potrzeby intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie.
K 2. Nie ma świadomości złożoności rzeczywistości.
ocena dostateczna:
Wiedza:
W 1. Absolwent posiada małą wiedzę z prezentowanych zagadnień z historii Kościoła.
W 2. Nie zbyt dobrze orientuje się w terminologii nauk teologicznych i jej korzeniach grecko-łacińskich.
W 4. Ma małą wiedzę o historycznej zmienności przemian historycznych i ich konsekwencjach dla teologii.
Umiejętności:
U 1. Absolwent w bardzo małym stopniu potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej.
U 2. Posiada średnią umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych.
Kompetencje społeczne:
K 1. Absolwent rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie.
K 2. Ma świadomość złożoności rzeczywistości.
Ocena dobra:
Umiejętności:
U 1. Potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej.
U 2. Posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych.
U 3. Posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych i życia Kościoła, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań.
Kompetencje społeczne:
K 1. Absolwent rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób.
K 2. Ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów.
K 3. Uczestniczy w działaniach na rzecz zachowania dziedzictwa chrześcijańskiego i kulturowego regionu, kraju i Europy.
Ocena bardzo dobra:
Umiejętności:
U 1. Potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i bardzo dobrze integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz trafnie formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej.
U 2. Posiada doskonałą umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych.
U 3. Posiada w bardzo dobrym stopniu umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych i życia Kościoła, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań.
Kompetencje społeczne:
K 1. Absolwent rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, samodzielnie potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób.
K 2. Ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów, którą prezentuje w swoich działaniach i wypowiedziach.
K 3. Uczestniczy w działaniach na rzecz zachowania dziedzictwa chrześcijańskiego i kulturowego regionu, kraju i Europy i w dzieła te się chętnie angażuje.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
Literatura podstawowa:
KUMOR B., Historia Kościoła, cz. I-V, Lublin 2001-2003.
BIHLMEYER K., TÜHLE H., Historia Kościoła, t. I: Starożytność chrześcijańska, Warszawa 1971.
BANASZAK M., Historia Kościoła katolickiego, t. I-III, cz. 1, Warszawa 1986-1989.
ROGIER L.J. I IN. (red.), Historia Kościoła, t. I-III, Warszawa 1986-1988.
B. KUMOR, Z. OBERTYŃSKI (red.), Historia Kościoła w Polsce, t. I-II, Poznań 1974.
KŁOCZOWSKI J. (red.), Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian 966-1979, Lublin 1992.
Literatura uzupełniająca:
ŻUREK A., Pierwsze wieki Kościoła (I-VII wiek), Tarnów 2000.
ZIELIŃSKI Z., Historia Kościoła. Odbicie rzeczywistości Bożej w świecie, Wrocław 2005.
BEDOUELLE G., Kościół w dziejach, Poznań 1994.
DELUMEAU J., Reformy chrześcijaństwa w XVI i XVII w., t. I-II, Warszawa 1986.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: