Katolicka nauka o małżeństwie i rodzinie 5.1.0.9.08

1. Współczesna sytuacja małżeństwa i rodziny – próba diagnozy
1.1. Wzrost zainteresowania małżeństwem i rodziną w dobie obecnej
1.2. Aktualny kryzys (polskiego) małżeństwa i rodziny – poszukiwanie antidotum
1.3. Najistotniejsze trendy deprecjonujące małżeństwo i ich korzenie
1.4. Zagrożenia w sferze istotnych celów małżeństwa
2. Biblijna wizja małżeństwa i rodziny
2.1 Stary Testament na temat małżeństwa i rodziny
2.1. Małżeństwo w teologii stworzenia
2.2. Rozwój nauki o małżeństwie i rodzinie w ST
2.3. Nowość nauki Jezusa o małżeństwie i rodzinie
2.4. Św. Paweł o małżeństwie i rodzinie – specyfika jego nauczania
2.4. Teologia ciała jako swoisty komentarz do nauczania biblijnego
3. Kościół pierwotny o małżeństwie i rodzinie
3.1. Tezy błędne i ich korekta
3.2. Cechy małżeństwa chrześcijańskiego
3.3. Małżeństwo a macierzyństwo
3.4. Pawłowa nauka w interpretacji eklezjalnej
3.4.1. Wewnętrzna struktura małżeństwa
3.4.2. Wyższość dziewictwa nad małżeństwem
3.4.3. Małżeństwa mieszane i rozejście się małżonków
3.4.4. Godność małżeństwa (Ef 5)
4. Nauczanie Ojców Kościoła o małżeństwie i rodzinie i jego konsekwencji w teologii
4.1. Jan Chryzostom (+407)
4.2. Św. Augustyn (354–430)
5. Współczesne nauczanie Kościoła o małżeństwie i rodzinie
5.1. Sobór Watykański II i nauczanie KDK (nr 47-52)
5.2. Adhortacja Jana Pawła II Familiaris consortio (1981)
5.3. Nauczanie Benedykta XVI (enc. Deus Caritas est) i Franciszka (enc. Amoris laetitia)
6. Podstawowe tezy teologiczne odnoszące się do sakramentalnego małżeństwa i rodziny
6.1. Antropologiczne podstawy katolickiej koncepcji małżeństwa
6.2. Trynitarne podstawy katolickiej koncepcji małżeństwa
6.3. Sakramentalno-eklezjalne podstawy katolickiej koncepcji małżeństwa
6.4. Ustanowienie sakramentu małżeństwa
6.5. Przymioty małżeństwa wg ustanowienia Bożego (sakramentalność, wierność, jedność i nierozerwalność)
6.6. Rodzina jako „Kościół domowy” w misterium Chrystusa.

Kierunek studiów

teologia

Literatura uzupełniająca

Biblia o rodzinie, red. G. Witaszek, Lublin 1997. Dyczewski l., Rodzina polska w okresie transformacji systemowej i kierunki rozwoju polityki rodzinnej, Ateneum kapłańskie 124 (1995) nr 516, z. 2, s. 195-216. Eborowicz W., Małżeństwo i rodzina w nauce i praktyce duszpasterskiej św. Augustyna, Vox patrum (1985) z. 8-9, s. 141-149. Filipiak M., Biblia o człowieku. Zarys antropologii biblijnej Starego Testamentu, Lublin 1979. Filipiak M., Pojęcie i struktura rodziny w Starym Testamencie, Zeszyty Naukowe KUL 23(1980) nr 3, s. 25-31. Flandrin J.L., Historia rodziny, Warszawa 1998. Grześkowiak J., Misterium małżeństwa, Poznań 1996. Kukołowicz T., Jan Paweł II wobec „patologii” małżeństwa i rodziny, Ethos (1989) nr 5, s. 95-104. Langkammer H., Małżeństwo w nowym testamencie, Zeszyty Naukowe KUL23(1980) nr 3, s. 33-44. Murawski Cz., teologia małżeństwa i rodziny w nauczaniu biskupów polskich 1945-1980, Sandomierz 1988. Naumowicz J., Stosunek św. Ambrożego do małżeństwa i życia rodzinnego, Vox patrum (1985) z. 8-9, s. 135-140. Piwowarski W., Rodzina jako społeczność naturalna według św. Tomasza z Akwinu, Roczniki filozoficzne 8(1960) nr 2, s. 89-111. Rubinkiewicz R., Małżeństwo i dziewictwo w nauce św. Pawła (1 kor 7, 1-40), ZN KUL 23(1980) nr 3, s. 45-50. Sarmiento A., Małżeństwo chrześcijańskie. Podręcznik teologii małżeństwa i rodziny, Kraków 2002. Stachowiak L., Biblijny obraz małżeństwa - od Starego do Nowego Testamentu, ZN KUL 23(1980) nr 3, s. 17-24. Teologia małżeństwa i rodziny, (red.) K. Majdański, J. Bajda, B. Mierzwiński, t. 1-2, Warszawa 1990. Wojaczek K., Kształtowanie katolickiej koncepcji małżeństwa w diecezjalnym studium rodziny - studium pastoralne, Opole 1997. Wójtowicz A., Zadania rodziny chrześcijańskiej w nauczaniu św. Jana Chryzostoma, Vox patrum (1985) z. 8-9, s. 201-214. Wybrane artykuły z czasopism dedykowanych rodzinie, zwł. Family Forum. Kolejne tomy serii wydawniczej „Nauki o rodzinie”, Kraków 2014-

Nakład pracy studenta

Zajęcia z udziałem nauczyciela akad.: 15 godzin Przygotowanie impulsów problemowych na podstawie przeanalizowanej literatury teologicznej: 5 godzin Praca własna (przyswojenie treści dokumentów Kościoła z zakresu teologii małżeństwa i rodziny i ich zaliczenie pisemne): 5 godzin Przygotowanie prezentacji z omówieniem konkretnego zagadnienia z zakresu teologii małżeństwa i rodziny: 5 godzin.

Poziom studiów

jednolite magisterskie

Profil kształcenia

ogólnoakademicki

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe
obowiązkowe

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot

dziwiąty

Tryb prowadzenia

Realizowany w sali

Wymagania

Znajomość podstawowych treści z zakresu teologii sakramentów.

Koordynatorzy przedmiotu

Piotr Morciniec

Efekty kształcenia

WIEDZA:
W1: TMA_W07 - ma uporządkowaną i pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu innych dyscyplin teologicznych (P7S_WG);
W2: TMA_W11 - ma pogłębioną znajomość współczesnego nauczania Kościoła katolickiego; zna także katolicką naukę społeczną (P7S_WG).
UMIEJĘTNOŚCI:
U1: TMA_U08 - potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych poglądów teologicznych i światopoglądowych, wytworów kultury w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie historyczno-kulturowym (P7S_UW);
U2: TMA_U09 - posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych i życia Kościoła, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań (P7S_UW).
KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
K1: TMA_K05 - ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów (P7S_KO);
K2: TMA_K06 - identyfikuje i rozstrzyga dylematy — zwłaszcza doktrynalne i etyczno-moralne — związane z życiem indywidualnym i społecznym (P7S_KK; P7S_KO).

Kryteria oceniania

Metody i kryteria oceny:

Metody prowadzenia zajęć: wykład problemowy z prezentacją multimedialną; dyskusja wybranych zagadnień z zakresu teologii malżeństwa i rodziny; analiza wskazanych treści dokumentów Kościoła dotyczących wykładanej probelematyki; krytyczne omówienie prezentacji problemowych przygotowanych przez uczestników zajęć; omówienie pisemnych zaliczeń treści wybranych dkoumentów Kościoła odnoszących się do małżeństwa..

Kryteria oceny:
Ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych otrzymywanych w trakcie trwania semestru, na którą złożą się:
- zaliczenie znajomości treści wskazanych dokumentów Kościoła
• Przygotowanie prezentacji problemowych dotyczacych teologii malżeństwa i rodziny
. Aktywna obecność na zajęciach

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy

Literatura

Paweł VI, Enc. Humanae vitae (1968).
Jan Paweł II, Adh. Familiaris consortio (1981).
Benedykt XVI, Enc. Deus caritas est (2006).
Franciszek, Enc. Amoris laetitia (2016)
Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska Gaudium et spes (1965)
Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Chrystus odwołujący się do „początku”. Chrystus odwołujący się do zmartwychwstania. Chrystus odwołujący się do „serca” (1979-84).
Słownik malżeństwa i rodziny, red. E. Ozorowski, Wawszawa 1999.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 5.1.0.9.08 w USOSweb