Zoologia bezkręgowców 6.5-ZB
W czasie zajęć studenci poznają podstawy klasyfikacji zoologicznej, w tym zasady nazewnictwa zoologicznego, hierarchię jednostek taksonomicznych, pojęcie gatunku i cechy wykorzystywane do konstrukcji współczesnych systemów klasyfikacyjnych. Następnie poznają różnorodność Protista i Metazoa (=Animalia), z uwzględnieniem ich charakterystyki, cech diagnostycznych poszczególnych typów i ich przedstawicieli, a także nauczą się rozpoznawania i klasyfikowania organizmów do poszczególnych jednostek taksonomicznych (typ, podtyp, gromada, rząd).
Studenci zapoznają się ze współczesnymi systemami klasyfikacji Protista i Metazoa, poznają ważniejsze hipotezy pochodzenia Metazoa, przypomną sobie etapy embriogenezy ze szczególnym uwzględnieniem tych etapów, które stanowią podstawę współczesnego systemu klasyfikacyjnego Metazoa. Na zajęciach laboratoryjnych będą prowadzić i dokumentować obserwacje biologiczne budowy organizmów reprezentujących poszczególne typy Protista i Metazoa a także nauczą się rozpoznawać i klasyfikować wybranych przedstawicieli Protista i Metazoa, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków mających szczególne znaczenie w życiu i gospodarce człowieka.
Zakres tematów:
Problematyka wykładu:
1. Wykład organizacyjny. Główne założenia i cele zoologii systematycznej. Plan wykładów. Zasady zaliczenia przedmiotu. Zalecane podręczniki.
2. Klasyfikacja, systematyka i filogeneza. Nazewnictwo. Systematyka. Ważniejsze koncepcje i terminy. Metody konstruowania klasyfikacji i odtwarzania filogenezy.
3. Protista.Typy: Euglenida, Kinetoplastida, Diplomonadida, Parabasilida, Percolozoa, Ciliophora, Apicomplexa, Dinoflagellata, Opalinida, Actinopoda, Granuloreticulosa, Cryptomonada, Microspora, Rhizopoda, Choanoflagellata, Chlorophyta.
4. Pochodzenie Metazoa. Embriogeneza zwierząt. Współczesne systemy klasyfikacji Metazoa. Porifera, Placozoa.
5. Diploblastica: Cnidaria, Myxozoa, Ctenophora.
6. Spiralia: Parenchymia (Xenacoelomorpha, Platyhelminthes); Gastrotricha.
7. Spiralia: Entoprocta i Gnathifera (Rotifera, Gnathostomulida, Acanthocephala, Micrognathozoa, Cycliophora).
8. Spiralia: Schizocoelia: Nemertini, Sipuncula, Mollusca
9. Spiralia: Schizocoelia: Annelida.
10. Spiralia: Schizocoelia: Panarthropoda (bez owadów).
11. Spiralia: Schizocoelia: Panarthropoda – owady.
12. Cycloneuralia (Nematoda, Nematomorpha, Cephalorhyncha).
13. Radialia: Bryozoa, Phoronida, Brachiopoda, Chaetognatha, oraz Neorenalia: Pterobranchia, Echinodermata, Enteropneusta.
Problematyka laboratoriów:
Obserwacje biologiczne budowy organizmów reprezentujących poszczególne typy Protista i Metazoa. Rozpoznawanie i klasyfikowanie wybranych przedstawicieli Protista i Metazoa, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków mających szczególne znaczenie w życiu i gospodarce człowieka.
Kierunek studiów
Literatura uzupełniająca
Nakład pracy studenta
Poziom studiów
Rodzaj przedmiotu
obowiązkowe
Semestr, w którym realizowany jest przedmiot
Tryb prowadzenia
Realizowany zdalnie
Wymagania
Założenia
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/23-L: | W cyklu 2023/24-L: | W cyklu 2024/25-L: |
Efekty kształcenia
Efekty uczenia się (z odniesieniem do efektów kierunkowych):
Wiedza: student zna i rozumie
1. Zna zasady klasyfikacji zoologicznej i nazewnictwa zoologicznego, wymienia jednostki taksonomiczne stosowane w zoologii, przedstawia koncepcje gatunku, zna współczesne systemy klasyfikacji Protista i Metazoa, dostrzega powiązania filogenetyczne pomiędzy omawianymi grupami organizmów, zna cechy diagnostyczne poszczególnych taksonów omawianych w czasie zajęć, wymienia przedstawicieli poszczególnych taksonów wyższych rangą (k_W20).
2. Zna zasady prowadzenia badań naukowych z zakresu nauk biologicznych, ze szczególnym uwzględnieniu zasad obserwacji i eksperymentu (k_W26).
Umiejętności: student potrafi
3. Potrafi, zgodnie ze standardami, prowadzić obserwacje w terenie i w laboratorium (k_U08) oraz rozpoznać i oznaczyć w oparciu o profesjonalne źródła, gatunki wybranych organizmów (k_U01).
Kompetencje społeczne: student jest gotów do
4. Jest odpowiedzialny za powierzany sprzęt i własną pracę oraz szanuje pracę innych (k_K03).
5. Wykazuje zainteresowanie podstawowymi zjawiskami i procesami przyrodniczymi, w szczególności zoologicznymi, rozumiejąc potrzebę ciągłego kształcenia się i aktualizowania swojej wiedzy przyrodniczej (k_K01, k_K08) oraz przyjmuje krytyczną postawę w stosunku do informacji upowszechnianych w mediach (k_K04).
Kryteria oceniania
A. Formy zaliczenia (weryfikacja efektów uczenia się)
• Egzamin pisemny testowy, z zadaniami praktycznymi, otwartymi i zamkniętymi (efekty 1, 3, 5).
• Zaliczenie laboratoriów: wykonanie i zaliczenie wszystkich ćwiczeń poprzez przedstawienie dokumentacji z przeprowadzonych obserwacji biologicznych, zaliczenie na ocenę pozytywną wszystkich sprawdzianów (ocenianie ciągłe, kolokwium) (efekty 1, 2, 3, 4, 5).
Podstawowe kryteria ustalenia oceny
• Egzamin - uzyskanie na teście 50% + 1 punktów, czyli udzielenie ponad połowę poprawnych odpowiedzi.
• Zaliczenie laboratoriów - wykonanie i zaliczenie wszystkich ćwiczeń poprzez przedstawienie
dokumentacji z przeprowadzonych obserwacji biologicznych, zaliczenie na ocenę pozytywną wszystkich sprawdzianów; ocena zaliczeniowa ustalana na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych w trakcie zajęć, ze sprawdzianów, aktywności na zajęciach i oceny dokumentacji z przeprowadzonych obserwacji.
Literatura
Literatura:
A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):
A.1. wykorzystywana podczas zajęć
• Cz. Błaszak (red.). Zoologia. Bezkręgowce. Tom I. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2009 i późniejsze.
• Cz. Błaszak (red). Zoologia. Tom 2, część 1. Stawonogi. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. PWN Warszawa 2011 i poźniejsze.
• Cz. Błaszak (red.). Zoologia. Tom 2, część 2. Stawonogi. Tchawkodyszne. PWN Warszawa 2012 i późniejsze.
• Cz. Błaszak (red.). Zoologia. Tom 3, część 1. Szkarłupnie – płazy. PWN Warszawa 2015 i późniejsze.
Cz. Jura. Bezkręgowce. PWN Warszawa 2007.
W. A. Dogiel. Zoologia bezkręgowców. PWRiL Warszawa 1986.
Z. Raabe. Zarys protozoologii. PWN Warszawa 1972.
A. Czapik. Podstawy protozoologii. PWN Warszawa 1980
W. Riedel (red.) Ćwiczenia z zoologii bezkręgowców. PWN Warszawa 2002.
Cz. Gębicki, J. Szwedo. Owady Polski. Atlas i klucz. Wyd. Kubajak, Krzeszowice, 2000.
N. Pławilszczikow. Klucze do oznaczania owadów. PWRiL Warszawa 1972.
Atlasy i specjalistyczne klucze do oznaczania poszczególnych grup organizmów
A.2. studiowana samodzielnie przez studenta
j.w.
B. Literatura uzupełniająca
J. Hempel-Zawitkowska (red.). Zoologia dla uczelni rolniczych. PWN Warszawa 1995 (i późniejsze).
D. T. Anderson. Invertebrate Zoology. Oxford University Press 2001
R. C. Brusca & G. J. Brusca. Invertebrates. Sinauer Associates, Inc. 2003
E. Grabda. Zoologia. Bezkręgowce. Tom I i II. PWN Warszawa 1984
J. Banaszak. Przegląd systematyczny owadów. WSiP Bydgoszcz 1994.
K. Dobrowolski, S. Klimaszewski, H. Szelęgiewicz. Zoologia. WsiP Warszawa 1974
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: