Chemia ogólna i nieorganiczna 7-S5-1-03
Kierunek FARMACJA
Wykład, Chemia ogólna, semestr 1, 30 godzin, egzamin
Dr Artur Suchan
Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne. Stechiometria. Utlenianie i redukcja. Materia. Cząstki elementarne. Foton i promieniowanie elektromagnetyczne. Widma atomowe. Planetarny model budowy atomu - teoria Bohra. Falowa natura elektronu. Orbitale. Korpuskularno-falowa teoria budowy atomu. Izotopy. Przemiany promieniotwórcze. Układ okresowy pierwiastków, prawo okresowości. Teoria wiązań walencyjnych. Struktura elektronowa cząsteczek. Hybrydyzacja i wielościany koordynacyjne. Teoria orbitali molekularnych. Energia i rząd wiązania. Cząsteczki pierwiastków II okresu. Oddziaływania słabsze od walencyjnych, wiązanie wodorowe, siły międzycząsteczkowe. Wiązanie jonowe. Struktury jonowe. Wiązanie metaliczne. Pasmowa teoria ciała stałego. Stany materii: gazowy, ciekły, stały. Sieć przestrzenna. Kryształ. Struktury metali. Jonowe sieci krystaliczne. Struktury pierwiastków. Kryształy molekularne. Pierwiastki metaliczne. Cząsteczkowe substancje stałe. Struktury makromolekularne. Przemiany fazowe. Roztwory. Stężenia. Osmoza. Elektrolity. Rozpuszczalność. Koloidy. Teorie kwasów i zasad. Reakcje chemiczne w roztworach. Reakcje redoks w roztworach. Amfoteryczność. Termodynamika chemiczna, funkcje stanu. Energia wewnętrzna i entalpia układu. Entalpia przemiany. Entropia i prawdopodobieństwo. Entalpia swobodna układu. Szybkość reakcji chemicznych. Teoria stanu przejściowego. Kataliza. Równowaga chemiczna. Prawo działania mas. Przesunięcia równowagi. Równowaga chemiczna i entalpia swobodna. Równowaga chemiczna w roztworach wodnych. Dysocjacja wody, pH. Roztwory słabych kwasów i zasad. Bufory. Dysocjacja jonów kompleksowych. Iloczyn jonowy. Strącanie. Równowagi w roztworach soli. Elektrochemia. Ogniwa, reakcje potencjałotwórcze. Standardowa elektroda wodorowa. Potencjały standardowe półogniw. Szereg napięciowy metali. Elektroliza. Korozja. Właściwości pierwiastków i ich związków. Właściwości fizyczne i chemiczne pierwiastków reprezentatywnych bloków s i p Właściwości ważniejszych pierwiastków przejściowych oraz ich związków. Związki kompleksowe – nomenklatura, budowa, trwałość, izomeria, właściwości magnetyczne, teoria pola ligandów, szereg spektrochemiczny.
Konwersatorium (seminarium), semestr 1, 30 godzin, zaliczenie na ocenę,
Dr Gabriela Dyrda
Warunki zaliczenia: zaliczenie 3 kolokwiów.
Zadania rachunkowe z zakresu podstawowych praw i pojęć chemicznych. Bilansowanie reakcji redoks. Stężenia roztworów. Stechiometria roztworów. Równowaga reakcji chemicznych, stan równowagi, stała równowagi, stopień przereagowania. Wodne roztwory mocnych kwasów i zasad. Skala kwasowości oparta na wykładniku wodorowym. Słabe kwasy i słabe zasady; stopień dysocjacji. Hydroliza soli. Bufory. Iloczyn rozpuszczalności. Moc jonowa roztworu; stężenie i aktywność. Potencjały standardowe układów redoks; siła elektromotoryczna ogniwa. Równowaga reakcji redoks.
Laboratorium, semestr 1, 90 godzin, zaliczenie na ocenę
Dr Aneta Buczek, Dr Gabriela Dyrda, Dr Artur Suchan
Warunki zaliczenia: wykonanie 12 ćwiczeń, zaliczenie 12 sprawozdań
Podstawowe techniki laboratoryjne: ważenie, oznaczanie temperatury topnienia i wrzenia, sporządzanie roztworów, krystalizacja, destylacja, ekstrakcja, chromatografia. Właściwości pierwiastków wybranych grup układu okresowego i ich związków, rozdział ilościowy i jakościowy składników mieszaniny. Właściwości gazów. Właściwości roztworów elektrolitów. Równowagi w roztworach elektrolitów: stała i stopień dysocjacji. Analiza jakościowa kationów i anionów.
Literatura uzupełniająca
Rodzaj przedmiotu
Założenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty kształcenia:
Po ukończeniu kursu chemii ogólnej i nieorganicznej student posiada wiedzę ogólną o przedmiocie, zna podstawowe prawa i pojęcia chemiczne oraz posiada umiejętności techniki laboratoryjnej. Na tej podstawie potrafi powiązać obserwacje zjawisk chemicznych z ich chemiczną interpretacją. Ukończenie kursu chemii ogólnej umożliwia studentowi przystąpienie do podjęcia kursów chemii fizycznej i organicznej.
Wiedza
EKW01. Wymienia i omawia podstawowe prawa chemiczne oraz ogólne koncepcje, teorie stosowane w chemii oraz zasady klasyfikacji związków chemicznych - B.W.5.,B.W.6.,B.W.8.,B.W.9.
EKW02. Przedstawia wiadomości w zakresie budowy atomu, w tym jego struktury elektronowej oraz korpuskularno-falowy charakter cząstek i materii - B.W.5.
EKW03. Podaje treść prawa okresowości (w różnych brzmieniach) i charakteryzuje układ okresowy pierwiastków oraz omawia związek właściwości fizycznych i chemicznych pierwiastka z jego położeniem w układzie okresowym. B.W.5., B.W.9
EKW04. Omawia różne rodzaje wiązań chemicznych i oddziaływań międzycząsteczkowych, oraz ich wpływ na właściwości fizyczne i chemiczne substancji - B.W.6.
EKW05. Omawia główne założenia teorii wiązań walencyjnych i orbitali molekularnych. B.W.6.
EKW06. Omawia metodę hybrydyzacji (wielościanów hybrydyzacyjnych) i model VSEPR służące do określania i przedstawienia geometrii prostych cząstek. B.W.5.
EKW07. Przedstawia najważniejsze właściwości fizyczne i wielkości fizykochemiczne charakteryzujące gazowy, ciekły i stały stan skupienia materii. B.W.1., B.W.9.
EKW08. Podaje klasyfikacje roztworów i omawia ich właściwości fizyczne, opisuje ich skład ilościowy i jakościowy. B.W.1, B.W.9.
EKW09. Wymienia i charakteryzuje różne typy reakcji chemicznych zachodzących w roztworach wodnych elektrolitów z uwzględnieniem opisu ilościowego (fizykochemicznego) dotyczącego tych przemian. B.W.8.
EKW10. Omawia podstawowe zagadnienia z zakresu chemii fizycznej dotyczące termodynamiki, kinetyki, statyka i elektrochemii. B.W.15.
EKW11. Charakteryzuje podstawowe metody otrzymywania prostych związków, ich wyodrębniania i identyfikacji. B.W.10.
Umiejętności
EKU01. Przedstawia za pomocą odpowiednich zapisów budowę atomów, jonów i cząsteczek w tym ich konfiguracje elektronowe. B.W.5.
EKU02. Potrafi skorelować budowę atomów, jonów i cząsteczek, w tym ich konfiguracje elektronowe, z właściwościami chemicznymi i fizycznymi. B.W.5., B.W.8.
EKU03. Zapisuje równania różnych typów reakcji chemicznych zachodzących w roztworach wodnych elektrolitów korelując je z odpowiednim opisem ilościowym – fizykochemicznym - dotyczącym tych przemian. B.U.8., B.W.8., B.W.11.
EKU04. Rozwiązuje zadania jakościowe i ilościowe z zakresu chemii ogólnej oraz posługując się ogólnymi wiadomości z zakresu tzw. chemii fizycznej rozwiązuje proste zadania z termodynamiki, kinetyki, statyki i elektrochemii. B.U.1.
EKU05. Posługuje się podstawowymi technikami laboratoryjnymi, aparaturą oraz sprzętem laboratoryjnym B.U.1, .B.W.10.
EKU06. Przeprowadza proste syntezy, rozdziela składniki mieszaniny, oczyszcza i identyfikuje proste związki chemiczne. B.U.4, B.U.7, B.W.10,
EKU07. Monitoruje przebieg doświadczenia oraz prowadzi systematyczny i rzetelny zapis obserwacji podczas wykonywania eksperymentu oraz pomiarów fizykochemicznych B.U.1, B.W.3,
EKU08. Opracowuje uzyskane dane doświadczalne w postaci sprawozdań B.U.11., B.U.12
Kompetencje społeczne (postawy)
EKK01. Jest świadomy ryzyka związanego ze stosowaniem substancji chemicznych i odpowiedzialności za bezpieczeństwo pracy własnej i innych.
EKK02. Ma świadomość konieczności systematycznej i rzetelnej pracy związanej ze zdobywaniem wiedzy oraz podczas wykonywania eksperymentu, gromadzenia danych eksperymentalnych i ich opracowaniu.
EKK03. Posiada umiejętności interpersonalne umożliwiające jego pracę w grupie.
Kryteria oceniania
egzamin: zaliczenie z oceną, egzamin pisemny
warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest wcześniejsze uzyskanie przez studenta zaliczeń z seminarium (konwersatorium) i ćwiczeń laboratoryjnych. Próg zaliczeniowy:
Oceny: dost (3.0); dost plus (3,5); dobry (4,0); dobry plus (4,5); bardzo dobry (5,0) otrzymują ci studenci, którzy uzyskali odpowiednio co najmniej 60%, 65%, 70% 80%, 90% sumarycznej liczby punktów z egzaminu.
seminarium (konwersatorium - ćwiczenia rachunkowe: zaliczenie z oceną zaliczenie 3 pisemnych kolokwiów
Próg zaliczeniowy:
Oceny: dost (3.0); dost plus (3,5); dobry (4,0); dobry plus (4,5); bardzo dobry (5,0) otrzymują ci studenci, którzy uzyskali odpowiednio co najmniej 60%, 65%, 75%, 85%, 95% sumarycznej liczby punktów.
Ćwiczenia (laboratorium), zaliczenie z oceną. Wykonanie ćwiczeń laboratoryjnych przewidzianych harmonogramem, zaliczenie sprawdzianów pisemnych z zakresu realizowanych ćwiczenia (student pisze je przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń) oraz opracowanie i zaliczenie sprawozdań z wykonanych ćwiczeń laboratoryjnych.
Próg zaliczeniowy:
Oceny: dost (3.0); dost plus (3,5); dobry (4,0); dobry plus (4,5); bardzo dobry (5,0) otrzymują ci studenci, którzy uzyskali odpowiednio co najmniej 60%, 65%, 75%, 85%, 95% sumarycznej liczby punktów.
Praktyki zawodowe
----
Literatura
Literatura
Wykład
1. Jones L., Atkins P., Chemia ogólna. Cząsteczka, materia, reakcje, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
2. Sienko M. J., Plane R. A., Chemia. Podstawy i zastosowania, WNT, Warszawa 2002.
3. Pajdowski L., Chemia ogólna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
4. Bielański A., Podstawy chemii nieorganicznej, t. 1 i 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
Konwersatorium - ćwiczenia rachunkowe
5. Jabłoński A., et al., Obliczenia w chemii nieorganicznej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1997.
6. Śliwa A., (red.), Obliczenia chemiczne, PWN, Warszawa 1982.
7. Jones L., Atkins P., Chemia ogólna. Cząsteczka, materia, reakcje, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
8. Ufnalski W., Podstawy obliczeń chemicznych z programami komputerowymi, WNT, Warszawa 1999.
Laboratorium
9. A. Domański, B. Dawidowska-Marynowicz, Laboratorium chemii ogólnej nie tylko dla chemików, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Wydanie IV poprawione, Opole 2011.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: