Technologia postaci leku 1 7-S5-6-02
Forma zajęć wykłady
W01 Podstawy receptury aptecznej, postać leku, recepta jako dokument formalny, kontrola formalno-merytoryczna, nazewnictwo, skróty recepturowe, ogólne zasady sporządzania leków recepturowych. Procesy jednostkowe wykorzystywane przy sporządzaniu leków recepturowych. Podstawy prawne, literatura farmaceutyczna.
W02 Apteka - typy aptek, wyposażenie, usługi farmaceutyczne w aptekach ogólnodostępnych i szpitalnych. Leki sporządzane w aptece – wskazówki dotyczące dobrej praktyki sporządzania leków w aptece.
W03 Fizykochemiczne i biofarmaceutyczne aspekty sporządzania różnych postaci leków. Proszki dzielone i niedzielone. Roztwory, krople, mieszanki, zawiesiny, emulsje, czopki, maści (receptura stałych, półstałych i płynnych postaci leku).
W04 Surowce wykorzystywane do przygotowania leków recepturowych. Surowce roślinne. Mieszaniny, zasady przygotowania wybranych surowców roślinnych do celów recepturowych. Postacie leków roślinnych: zioła, wyciągi, nalewki, syropy, mydła, odwary, napary, maceraty.
W05 Receptura aseptyczna. Maści i krople oczne. Receptura antybiotyków. Zasady pracy w warunkach aseptycznych.
W06 Inteakcje w fazie farmaceutycznej (niezgodności recepturowe)
W07 Podłoża recepturowe: adsorpcyjne i wieloskładnikowe
W08 Substancje pomocnicze
W09 Substancje złuszczające, redukujące, sterydy
W10 Substancje przeciwdrobnoustrojowe
W11 Substancje znieczulające
W12 Terapia wybranych chorób przy użyciu leków recepturowych (grzybica, łysienie, PZS, nadmierne pocenie, AZS, łuszczyca, odleżyny)
W13 Wybrane zagadnienia z receptury ginekologicznej, pediatryczne i geriatrycznej
W14 Regulacje prawne a lek recepturowy; Bieżące informacje dotyczące zapisów w aktualizowanej Farmakopei Polskiej; Wskazówki dotyczące Dobrej Praktyki Aptecznej System zapewnienia jakość leku recepturowego. Raportowanie czynności dotyczących wykonania leku recepturowego
Forma zajęć Ćwiczenia praktyczne (laboratorium)
C01 Podstawy receptury, nazewnictwo, recepta, zasady pracy w recepturze.
C02 Receptura proszków. Proszki dzielone i niedzielone. Zasady przygotowania i kontroli.
C03 Receptura roztworów i kropli. Roztwory lecznicze i krople do użytku wewnętrznego i zewnętrznego. Zasady przygotowania i kontroli
C04 Receptura syropów. Receptura mieszanek. Surowce roślinne wykorzystywane w technologii postaci leku.
C05 Receptura emulsji i zawiesin – zasady przygotowania i kontroli
C06 Sporządzanie wybranych postaci leków recepturowych – ćwiczenia praktyczne (z postaci c01-c05)
C07 Receptura czopków. Czopki dla dorosłych, dzieci, pręciki. Biofarmaceutyczne aspekty podania leków do odbytniczo.
C08 Receptura maści. Maści, kremy pasty i inne półpłynne postacie leków recepturowych. Warunki podania leków na skórę
C09 Receptura leków ocznych. Aseptyka. Zasady pracy. Receptura kropel ocznych i antybiotyków. Konserwanty, środki buforowe, zasady doboru metody wyjaławiania.
C10 Receptura antybiotyków
C11 Praktyczne rozwiązywanie problemów z niezgodnościami recepturowymi. Niezgodności recepturowe, zasady korygowania, możliwości eliminacji niezgodności
C12 Sporządzanie wybranych postaci leków recepturowych – ćwiczenia praktyczne (c07-c11)
C13 Praktyczne rozwiązywanie problemów w sporządzaniu leków recepturowych – obserwacja umiejętności, dopuszczenie do egzaminu teoretycznego (egzamin praktyczny)
Kierunek studiów
Literatura uzupełniająca
Poziom studiów
Rodzaj przedmiotu
Semestr, w którym realizowany jest przedmiot
Tryb prowadzenia
Wymagania
Założenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
zna i rozumie nazewnictwo i terminologię stosowane w recepturze farmaceutycznej, wymagania stawiane różnym postaciom leku w odniesieniu do obowiązujących przepisów prawa farmaceutycznego w szczególności aktualnej Farmakopei
zna i rozumie procesy technologiczne zachodzące podczas wytwarzania postaci leku recepturowego , zna metody sporządzania płynnych, półpłynnych, stałych postaci leku recepturowego oraz zasady użytkowania i posługiwania się urządzeniami do ich wytwarzania
zna metody postępowania aseptycznego oraz rozumie technologię wytwarzania jałowych postaci leku takich jak antybiotyki oraz leki oczne, wykonuje preparaty w warunkach aseptycznych, potrafi dokonać wyboru metody wyjaławiania w zależności od przygotowywanej postaci leku
zna i rozumie wpływ parametrów technologicznych na jakość i postać końcową leku recepturowego, zna rodzaje opakowań i systemów dozujących, potrafi dokonać właściwego ich doboru celem zapewnienia odpowiedniej jakości leku
Umiejętności
wyszukuje w Farmakopei oraz dostępnej literaturze przedmiotu informacje dotyczące właściwości surowców recepturowych, ze szczególnym uwzględnieniem dawek i stężeń substancji stosowanych pro receptura, stężeń etanolu, pozyskane informacje potrafi wykorzystać praktycznie przy sporządzaniu postaci leku recepturowego
rozumie i rozpoznaje problemy technologiczne na etapie formalnym i merytorycznym, potrafi dokonać należytych poprawek zgodnych z litera prawa celem prawidłowego sporządzenia leku recepturowego
potrafi korzystać i należycie selekcjonować informacje dostępne w literaturze przedmiotu, farmakopei, receptariuszach
potrafi prawidłowo wykonać lek recepturowy z uwzględnieniem wszystkich wymagań formalnych i merytorycznych
Kompetencje społeczne (postawy)
Jest zdolny do wyciągania i formułowania wniosków z własnych obserwacji oraz zweryfikować efekty własnej pracy
Nabywa umiejętności pracy zespołowej
Nabywa umiejętności niezbędne do należytego sprawowania zawodu farmaceuty, oraz rozumie odpowiedzialność za prawidłowe wykonania leku recepturowego
Kryteria oceniania
Zaliczenie przedmiotu student uzyskuje na podstawie zaliczeń z kolokwiów oraz ocen cząstkowych uzyskanych w ciągu całego semestru w trakcie ćwiczeń (formy odpowiedzi ustna i pisemna). Warunkiem dopuszczenia do egzaminu w sesji letniej jest uzyskanie pozytywnej oceny z części praktycznej przedmiotu TPL1. W trakcie semestru przewidziane są (2 kolokwia wykładowe – testowe), sprawdzian z synonimów, sprawdziany bieżące z rozwiązania zagadnień recepturowych, kolokwia ustne z ćwiczeń obejmujących praktyczne umiejętności przygotowania leków i wykorzystania wiedzy podanej na wykładach, ćwiczeniach zawartych w podręcznych i zalecanych źródłach literaturowych.
Warunkiem przystąpienia do egzaminu praktycznego jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń laboratoryjnych. Warunkiem przystąpienia do egzaminu pisemnego (testowego) jest zaliczenie egzaminu praktycznego.
Kryteria oceny (% poprawnych odpowiedzi: 60-70 – dst; 71-79 – ddb; 80-87 – db; 88-94 – pdb; 95-100 - bdb
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)
Literatura
1 Sznitowska M (red.).: Farmacja stosowana. PZWL, Warszawa 2017 1 Gajewska M., Szulc J., Płaczek M., Sznitowska M.: Podstawy receptury aptecznej, Wyd. Fundacja Pro Pharmacia Futura, Warszawa, 2015
2 Jachowicz R. (red.): Receptura apteczna. PZWL, Warszawa 2021 2 Farmakopea Polska VI, PTFarm, Warszawa 2002.
3 Farmakopea Polska XII, 3 A practical Guide to Contemporary Pharmacy Practice, Thompson J. 3th edition, Lippincott Williams&Wilkins, 2009.
4. Ćwiczenia z receptury - L. Krówczyński, PZWL, Warszawa 2000 4. Jachowicz R. (red). Farmacja praktyczna. PZWL. Warszwa 2017
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: