Duszpasterskie poradnictwo małżeńskie 5.0.0.0.1.1133
Pojęcie, zadania i założenia duszpasterskiego poradnictwa małżeńskiego. Antropologiczne podstawy poradnictwa. Główne kierunki poradnictwa. Poradnictwo integralne, poradnictwo na poszczególnych etapach życia małżeństwa. Prowadzenia rozmów z osobami potrzebującymi wsparcia; przygotowywanie diagnozy i prognozy w procesie terapeutycznym; rozpoznawanie konfliktów i kryzysów; opracowywania strategii rozwiązywania kryzysów; organizowania poradnictwa małżeńsko-rodzinnego; wskazywania właściwych form prywatnej i publicznej pomocy instytucjonalnej małżeństwu i rodzinie. Zasady komunikacji w poradnictwie małżeńskim i rodzinnym. Budowanie kontaktu interpersonalnego, posługiwania się komunikatami werbalnymi i niewerbalnymi w relacji interpersonalnej; identyfikowania sytuacji konfliktowych i ich źródeł; rozwiązywania konfliktów; przyjmowania i udzielania informacji zwrotnych. Warunki pracy poradni. Poradnictwo telefoniczne – zasady i techniki rozmowy. Pomoc małżeństwu i rodzinie w infrastrukturach świeckich i eklezjalnych. Diagnozowanie życia rodzinnego; identyfikowania systemów wsparcia rodziny; diagnozowanie i doradztwo w sprawach stosowania ośrodków terapeutycznych.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
1. zna terminologię używaną w naukach o rodzinie oraz jej zastosowanie w dyscyplinach pokrewnych na poziomie rozszerzonym
2. ma pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i o rządzących nimi prawidłowościach istotnych z perspektywy małżeństwa i rodziny
3. ma rozszerzoną wiedzę o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucjach życia społecznego oraz zachodzących między nimi relacjach istotnych z perspektywy małżeństwa i rodziny
4. ma uporządkowaną wiedzę o celach, organizacji i funkcjonowaniu małżeństwa i rodziny oraz instytucji wychowawczych, opiekuńczych, religijnych, pomocowych i terapeutycznych, pogłębioną w wybranych zakresach
5. ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę o wybranych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących
6. ma uporządkowaną wiedzę o podmiotach życia małżeńskiego i rodzinnego, działalności wychowawczej, opiekuńczej, pomocowej i terapeutycznej, pogłębioną w wybranych zakresach
Umiejętności
1. posiada pogłębione umiejętności obserwowania, wyszukiwania i przetwarzania informacji na temat zjawisk społecznych przy użyciu różnych źródeł oraz interpretowania ich z punktu widzenia problemów małżeńsko-rodzinnych
2. potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu nauk o rodzinie oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów życia małżeńskiego i rodzinnego, wychowawczych, opiekuńczych, pomocowych i terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania działań praktycznych
3. ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych sytuacji małżeńskich i rodzinnych oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań
4. potrafi pracować w zespole; umie wyznaczać oraz przyjmować wspólne cele działania; potrafi przyjąć rolę lidera w zespole
Kompetencje społeczne (postawy)
1. ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego
2. jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i osobistych; wykazuje aktywność i odznacza się wytrwałością w podejmowaniu indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie nauk o rodzinie; angażuje się we współpracę
3. jest wrażliwy na problemy małżeństwa i rodziny, gotowy do komunikowania się i współpracy z otoczeniem, w tym z osobami niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie, oraz do aktywnego uczestnictwa w grupach i organizacjach realizujących działania na rzecz małżeństwa i rodziny
Kryteria oceniania
A. Sposób zaliczenia
• zaliczenie
B. Formy zaliczenia:
• egzamin ustny
• egzamin pisemny – dłuższa wypowiedź pisemna (rozwiązanie problemy)
C. Podstawowe kryteria
1. Egzamin – jakość wypowiedzi – 60%
2. Aktywność na zajęciach – 10%
3. Znajomość lektur – 30%
Literatura
A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):
A.1. wykorzystywana podczas zajęć
D.R. FREEMAN, Kryzys małżeński i psychoterapia, Warszawa 1991;
S. KRATOCHVIL, Terapia małżeńska, Gdańsk 2006;
J.F. CROSBY, Kiedy jedno chce odejść – terapia związków małżeńskich, Gdańsk 1998;
S. MURGATROYD, Poradnictwo i pomoc, Poznań 2000;
E. SUJAK, Poradnictwo małżeńskie i rodzinne, Katowice 1988;
D.R. CRANE, Podstawy terapii małżeństw, Gdańsk 2002;
V. SATIR, Terapia rodziny, Gdańsk 2000;
G. Cecchini, Mediolańska szkoła terapii rodzin, Kraków 1995;
H. GOLDENBERG, I. GOLDDENBERG, Terapia rodzin, Kraków 2006;
P. SANDERS, Sztuka prowadzenia poradnictwa przez telefon, Kraków 2004.
A.2. studiowana samodzielnie przez studenta
E. KENNEDY, S.C. CHARLES, Jak pomagać dobrą radą, Kraków 2004;
L. GRZESIUK, Psychoterapia – teoria, Warszawa 2005;
L. GRZESIUK, Psychoterapia – praktyka, Warszawa 2006;
A. KARGULOWA, O teorii i praktyce poradnictwa, Warszawa 2004;
H. STIERLIN, I. RUCKER-EMBDEN, N. WETZEL, M. WIRSCHING, Pierwszy wywiad z rodziną, Gdańsk1999;
O.K. BENEDYKTOWICZ, Duszpasterstwo i psychoterapia – poradnictwo pastoralne w praktyce, Warszawa 2002;
B. Literatura uzupełniająca
L. GÓRNIAK, B. JÓZEFIK, Ewolucja myślenia systemowego w terapii rodzin, Kraków 2003;
S. KRATOCHVIL, Podstawy psychoterapii, Poznań 2003;
I. NAMYSŁOWSKA, Terapia rodzin, Warszawa 1997.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: